ظرافت

کود NPK ترکیبی پیچیده از سه ماده‌ی اصلی موردنیاز برای رشد گیاه است. صنعت کشاورزی به‌شدت بر استفاده از کود NPK برای تأمین غذا در سطح دنیا و سلامت محصولات تکیه دارد. در نتیجه همین افزایش تولید ناشی از استفاده‌ی کودهای معدنی، جمعیت جهان تقریباً دو برابر شده است.

ترکیبات کود NPK

گیاه برای رشد سالم و بهینه‌ی خود به واحد‌های مغذی زیادی نیاز دارد. بدون این مواد مغذی گیاهان نمی‌توانند به اندازه تمام توان خود رشد کنند، میزان برداشت کاهش پیدا می‌کند و بیشتر در معرض بیماری قرار می‌گیرد. مهم‌ترین مواد مغذی درختان که بدون آن‌ها قادر به ادامه‌ی حیات نیستند، به‌عنوان عناصر ماکرو (مغذی‌های اصلی) (Macronutrient) شناخته می‌شوند: نیتروژن (N)، فسفر (P) و پتاسیم (K).

خاک‌ها در اغلب موارد دچار کمبود این مواد هستند که می‌تواند طبیعی و یا نتیجه‌ی کشت بیش‌ازحد و دیگر عوامل محیطی باشد. در صورت وجود کمبود، مواد مغذی باید به خاک اضافه شود تا محیط مناسبی برای رشد بهینه‌ی گیاه ایجاد شود.

هر یک از مواد عناصر ماکرو (مغذی اصلی)، در تغذیه‌ی گیاه ضروری است و در رشد، گسترش و تولیدمثل گیاه نقش اساسی ایفا می‌کند.

نیتروژن - ازت (N)

نقش نیتروژن در گیاهان

نیتروژن یکی از اجزای اصلی در بسیاری از فرایندهای موردنیاز برای رشد است. به‌خصوص، نیتروژن برای کلروفیل که به گیاه امکان فتوسنتز (فرایندی که گیاه با دریافت نور خورشید، از کربن دی‌اکسید و آب، قند تولید می‌کند) می‌دهد ضروری است. همچنین نیتروژن یک بخش مهم در آمینواسید‌ها (اساس پروتئین) می‌باشد. نیتروژن در ترکیباتی که عمل ذخیره‌‌سازی انرژی را انجام می‌دهند نیز شرکت دارد. تأثیر حذف کود نیتروژن‌دار در برداشت غلات نشان داد که در غیاب نیتروژن، میانگین برداشت ذرت ۴۱٪، برنج ۳۷٪، جو ۱۹٪ و گندم ۱۶٪ کاهش یافت.

منابع نیتروژن

نیتروژن را می‌توان از اتمسفر دریافت و به مواد مغذی مفید تبدیل کرد و یا ممکن است به‌طور طبیعی در خاک موجود باشد، با این حال بهتر است همیشه اطمینان داشت که به میزان کافی برای رشد بهینه‌ی گیاه موجود باشد. مواد زیر را می‌توان در ترکیبات NPK به‌عنوان منابع نیتروژن به کار برد:

منابع غیر ارگانیک رایج نیتروژن در ترکیبات NPK

اوره

آمونیوم نیترات اوره

آمونیاک بدون آب (Anyhdrous Ammnia)

منابع ارگانیک رایج نیتروژن

کود طبیعی (Manure)

کمپوست

فسفر (P)

این ماده نیز در مجموعه‌ای از عملکردهای موردنیاز برای رشد سالم گیاه، استحکام ساختاری، کیفیت محصول، تولید دانه و...، نقش مهمی ایفا می‌کند. همچنین فسفر رشد ریشه‌ها و شکوفه‌زنی را افزایش می‌دهد و برای DNA گیاه ضروری است. فسفر در تبدیل انرژی خورشیدی به انرژی‌های مفید نقش مهمی دارد.

منابع فسفر

همانند نیتروژن، فسفر را نیز می‌توان از منابع ارگانیک یا غیر ارگانیک به دست آورد:

منابع رایج غیرارگانیک فسفر

منبع غیرارگانیک اصلی فسفر، سنگ فسفات است. سنگ خردشده‌ی فسفات را می‌توان به‌طور مستقیم در خاک استفاده کرد. با این حال اگر این سنگ را فرآوری کرد تا گیاه راحت‌تر بتواند آن‌ را جذب کند تأثیر بسیار بیشتری دارد.

منابع رایج ارگانیک فسفر در ترکیبات NPK

کود طبیعی

کمپوست

بیوسالیدها (Biosolids)

پتاسیم (K)

پتاسم در فرایندهای مختلف رشد و گسترش گیاه نقشی ضروری دارد. از پتاسیم معمولاً به‌عنوان «عنصر کیفیت» نام برده می‌شود، زیرا در بسیاری از خصوصیات مرتبط با کیفیت، مثل اندازه، شکل، رنگ و حتی مزه نقش دارد. گیاهانی که دارای کمبود پتاسیم هستند رشد ناقص و میزان محصول کمتری دارند.

منابع پتاسیم

پتاسیم از منابع ارگانیک و غیرارگانیک مختلفی به دست می‌آید:

منابع غیرارگانیک

منبع غیرارگانیک اصلی برای پتاسیم مورداستفاده در کودهای NPK، پتاس است. همانند سنگ فسفات، پتاس نیز در سرتاسر دنیا استخراج و تبدیل به یک محصول پالایش شده می‌شود. همچنین می‌توان پتاسیم را از پتاسیم سولفات، لنگ بنیت (langbeinite) و پودر گرانیت به دست آورد.

منابع ارگانیک

کود طبیعی

کمپوست

خاکستر چوب

تولید کودهای NPK

کودهای NPK به‌صورت مایع، گاز و گرانول (پودر) وجود دارند که رایج‌ترین نوع آن پودر (granular) است. روش‌های زیادی برای تولید کود NPK گرانولی وجود دارد. اجزای مختلف را می‌توان به‌صورت جدا تولید و با فرمولاسیون‌های خاصی با یکدیگر ترکیب کرد تا نسبت‌های موردنظر مواد مغذی را ایجاد کرد. همچنین می‌توان گرانول‌های کاملی ساخت که هر گرانول نسبت‌های دلخواهی داشته باشد. رایج‌ترین روش‌های تولید کود NPK، عبارت‌اند از:

سیستم‌های گرانولاسیون لوله و راکتور

سیستم‌های گرانولاسیون مخزنی (Drum Granulation Systems)

سیستم‌های گرانولاسیون میکسر – خشک‌کن (به همراه آسیای مخلوط کننده‌ی گل)

سیستم‌های حبه کن دیسکی (Disc Pelletizing Systems)

سیستم‌های گرانولاسیون کروی ساز (Spherodizer Granulation Systems)

سیستم‌های کپسول ساز (Prilling Systems)

با این که کود NPK در اصل از سه ماده‌ی مغذی اصلی ساخته شده‌اند، انعطاف در برابر تغییرات فرایندها این امکان را می‌دهد که از مواد ریزمغذی (میکرو Micronutrient) دیگری نیز در ترکیب استفاده شود. برای مثال NPKS دارای سولفور (S) است برای خاک‌هایی که دارای کمبود سولفور هستند، می‌باشد.

برای خرید انواع کود و سایر محصولات کشاورزی به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرمایید.

همچنین از راه‌های زیر نیز می‌توانید محصولات ما را ملاحظه و خرید نمایید:

۱- مراجعه به صفحه اینستاگرامی به آدرس:

https://www.instagram.com/zerafat_shop/

https://www.instagram.com/zerafat.shop

۲- مراجعه به کانال تلگرامی به آدرس:

https://t.me/zerafat_shop

۳- تماس با شماره موبایل: ۰۹۱۳۵۵۵۵۹۳۳

هندوانه با نام علمی Citrullus vulgaris متعلق به خانواده کدوییان یا Cucurbitaceae است. منشأ اصلی پیدایش هندوانه به عقیده برخی از محققین جنوب آفریقا و گروهی دیگر آن را بومی هندوستان می‌دانند. ریشه کلمه هندوانه از کلمه وانا به معنای هندوانه در زبان هندی است، ایرانیان قدیم به آن هندووانا می‌گفتند که امروزه به هندوانه تبدیل شده است. مدارکی از کاشت هندوانه در نیل از پیش از هزاره دوم (پیش از میلاد) یافت شده است. دانه‌های هندوانه در محل دودمان دوازدهم مصر و در مقبره فرعون توت‌عنخ‌آمون یافت شده است. هندوانه گیاهی است خزنده که طول شاخه‌های خزنده آن شاید به ۴ متر هم برسد. ریشه هندوانه عمیق بوده و در برخی خاک‌ها به یک متر هم می‌رسد. برگ‌های آن قلبی شکل با بریدگی عمیق است. گل‌های نر و ماده آن جدا از هم ولی روی یک پایه قرار دارند. هندوانه یکی از انواع صیفی‌جات شیرین است که در جالیز رشد می‌کند. در گذشته هندوانه را با نام تربوزه می‌شناختند که امروزه در افغانستان و تاجیکستان به هندوانه تربوزه می‌گویند. هندوانه انواع مختلفی دارد که از نظر ضخامت پوست، اندازه، رنگ، اندازه دانه‌ها، طعم، مزه و… با یکدیگر تفاوت دارند. این محصول در بهار در شهرهای جیرفت و کهنوج، میناب، ایرانشهر و دزفول، در تابستان در ورامین، سمنان، مشهد، اصفهان، همدان، تبریز، میاندوآب، در پاییز در دزفول و زمستان در میناب، جیرفت و کهنوج تولید می‌گردد.

هندوانه ابوجهل میوه‌ای تلخ‌مزه است که در فارسی با نام‌های خربزه روباه، کدوی تلخ و سیب تلخ و در عربی با نام‌های حنظل، مراره الصحاری و علقم و در فرهنگ اچمی‌زبان‌های جنوب ایران به نام خزَرَ (تلفظ: Khazara) نام برده شده است. هندوانه ابوجهل از راسته کدوئی‌ها (Cucurbitales) از تیره کدو (Cucurbitaceae)، از سرده سیترولوس (Citrullus) بوده و نام علمی آن Citrullus colocynthis است. مصرف آن باعث کولیت شدید شده و به علت مواد سمی خطرناک است. نام نوعی گیاه بالارونده بومی حوضه مدیترانه به‌ویژه ازمیر ترکیه، نوبه آفریقا و تریسته ایتالیا است. این گیاه از خانواده هندوانه است اما با هندوانه معمولی تفاوت‌هایی دارد شامل اندازه کوچک‌تر، جسم سفت‌تر و مزه تلخ.

آب‌وهوا

هندوانه یک گیاه فصل گرم است. نسبت به گرما بیشتر از سایر گیاهان تیره کدوییان مقاوم است. این گیاه مخصوص مناطقی است که دارای تابستانی طولانی و گرم هستند. ازاین‌رو تابستان‌های خشک و به نسبت مرطوب برای آن‌ها مناسب است.

خاک

هندوانه خاک‌های سبک و شنی را که از نظر مواد غذایی غنی هستند را می‌پسندد. در خاک‌های رسی هم محصول خوبی می‌دهد. به‌شرط آب زیرزمینی پایین باشد. بهترین pH برای هندوانه ۶ تا ۷ است. برای آماده‌سازی زمین مثل خیار عمل می‌شود با این تفاوت که فاصله جوی‌ها بیشتر در نظر گرفته می‌شود که این فاصله شاید ۴ الی ۵ متر نیز برسد.

کاشت بذر هندوانه

کاشت بذر هندوانه بسیار ساده است و بذرها به‌سرعت جوانه می‌زنند. هندوانه با آفتاب کامل و خاک رسی شنی نیاز دارد. اگر فضای کافی برای کاشت هندوانه ابوجهل ندارید می‌توانید با کمی مراقبت آن را در گلدان و در جایی نورگیر بکارید. هندوانه گیاهی یک‌ساله و تقریباً رونده است که نحوه رشد آن شبیه تاک است درنتیجه برای کاشت در گلدان حتماً باید برای آن قیم (نگه‌دارنده) ببندید. همچنین برای جدا نشدن هندوانه از بوته در طول رشد نباید زیر آن خالی باشد، برای این کار می‌توانید هندوانه را بعد از کمی درشت شدن درون تور قرار دهید و به محلی ببندید. برای کاشت هندوانه ابتدا بذر هندوانه ابوجهل آن را به مدت ۲۴ یا حداکثر ۴۸ ساعت در آب خیس نموده سپس گودال‌هایی به عمق ۲۰ سانتی‌متر ایجاد کرده و تا ارتفاع ۱۵ سانتی‌متر گودال را از خاک نرم و کود حیوانی پوسیده پر می‌کنیم. سپس ۲ تا ۳ عدد بذر هندوانه را داخل گودال قرار می‌دهیم به‌طوری‌که بذرها در عمق ۳ تا ۵ سانتی‌متری قرار بگیرد و بر روی آن خاک نرم می‌ریزیم.

هندوانه را معمولاً به‌صورت مستقیم می‌کارند و نشاء گیری آن توصیه نمی‌شود. تا قبل از جوانه‌زنی بذرها نباید خاک خیلی خشک شود. درصورتی‌که قصد کاشت در گلدان را دارید باید گلدانی بزرگ با ارتفاع حداقل ۳۰ و قطر ۳۰ سانتی‌متر انتخاب کنید و حتماً گلدان را در محیطی قرار دهید که روزانه ۷ تا ۸ ساعت نور مستقیم خورشید داشته باشد. گلدان خود را باید با خاک بسیار غنی پر کنید. ترکیب کود حیوانی و خاک باغچه یا کمپوست برای کاشت هندوانه مناسب است. کود حیوانی حتماً پوسیده باشد. پس از رشد گیاهان و چهار برگه شدن آن‌ها بوته‌های ضعیف را با ناخن حذف کنید و بوته قوی‌تر که رشد بیشتری در این مدت داشته را نگه‌دارید. حذف علف‌های هرز اطراف بوته در طول دوره رشد هندوانه ضروری است. هندوانه رونده است و اگر در گلدان کاشته‌اید باید به‌وسیله قیم یا داربست مناسب بوته نگه داشته شود. همچنین هندوانه به دلیل وزن زیاد نباید آویزان باشد، بهتر است گلدان هندوانه در محلی قرار گیرد که بوته بر روی زمین رشد کند.

نکات کاشت بذر هندوانه

هندوانه برای رشد نیاز به آفتاب کامل و طولانی و گرما در طول روز دارد، هندوانه به سرما بسیار حساس بوده و با شروع سرما گیاه از بین می‌رود.

هندوانه در شهرهای شمالی کشور و شهرهایی که رطوبت بالایی دارند نیز رشد مناسبی داشته ولی رطوبت بالای هوا احتمال بیماری‌های قارچی را نیز بالا می‌برد که باید به این نکته توجه داشت.

بهترین دما برای جوانه‌زنی هندوانه دمای ۱۵ تا ۲۵ درجه است درنتیجه بعد از رفع سرمای زمستان و گرم شدن هوا اقدام به کاشت نمایید.

خاک هندوانه باید غنی باشد، برای این امر می‌توان قبل از کاشت به زمین کشت مقدار کود دامی پوسیده اضافه کرد.

هندوانه باید بعد از رفع سرمای بهاره کشت شود، هندوانه را معمولاً به‌صورت جوی و پشته‌ای می‌کارند.

فاصله بین پشته‌ها را ۵۰ تا ۱۵۰ سانتی‌متر و فاصله بین بوته‌های هندوانه را نیز معمولاً ۵۰ تا حداکثر ۱۰۰ سانتی‌متر در نظر می‌گیرند.

اگر در شهری زندگی می‌کنید که تابستان‌های کوتاهی دارد، باید چند هفته قبل از شروع فصل بهار اقدام به کاشت بذرها در گلخانه یا محیطی گرم بنمایید.

برداشت هندوانه

زمان برداشت هندوانه همیشه پرسش بوده، کشاورزان عزیز این زمان را به‌صورت تجربی تشخیص داده ولی از چند راه می‌توان به رسیدن کامل هندوانه و زمان برداشت آن مطلع شد:

با زدن ضربه به هندوانه باید صدایی خفه و بم شنیده شود، میوه‌های نارس صدای تیزتری دارند.

رنگ میوه‌های رسیده روشن‌تر و به زردی می‌زند.

قسمتی از میوه که بر روی زمین قرار دارد باید به رنگ زرد روشن باشد، میوه‌های نارس به رنگ سفید یا روشن هستند.

قسمت انتهایی ساقه که به میوه متصل می‌شود در هندوانه‌های رسیده خشک‌شده و به رنگ تیره است.

خواص

در این گیاه عصاره کوکوربیتاسین با خواص درمانی بیماری دیابت وجود دارد. میوه این گیاه دارای خاصیت مسهل قوی بوده و در موارد ضعف روده، فلج ناحیه امعاء و احشاء، آب آوردن نساج و بیماری‌های کبدی به کار می‌رود. از دیگر خواص هندوانه ابوجهل، این گیاه اثر ضدویروسی، ضد میکروبی و ضد سرطانی دارد و عصاره تام گیاه هندوانه ابوجهل ممکن است برای مهار رشد و از بین بردن برخی از سلول‌های سرطانی نظیر حنجره مؤثر باشد، تحقیقات پزشکان بیانگر آن بوده که مصرف گیاه هندوانه ابوجهل همراه با اشعه رادیواکتیو دارای اثرات متوقف کنندگی در رشد تومورهای سرطانی است.

پودر گیاه هندوانه ابوجهل به‌عنوان ترکیب درمان‌کننده بیماری‌های قند و دیابت توصیه می‌شود. مالیدن روغن آن همراه با سرکه دندان‌درد را تسکین می‌دهد. این گیاه خلط‌آور بوده و در کاهش فشارخون و چربی خون مؤثر است. طبع آن خیلی گرم و خشک است، افراد سردمزاج باید از خوردن آن خودداری کنند. برای بیماران بلغمی مفید و مسهل بسیار قوی بلغم بوده و اخلاط بلغمی را از اعماق بدن خارج می‌کند. هندوانه ابوجهل یک آنتی‌بیوتیک قوی است. جهت درد سیاتیک از روغن این گیاه به محل عصب بمالند. برای درد مفاصل و نقرس با روغن میوه هندوانه ابوجهل ماساژ دهند و برای درد واریس از روغن آن بر قسمت‌های واریس بمالند. برای درمان جذام از روغن آن بر پوست بمالند و حدود نیم گرم از گرد کاملاً ساییده شده آن همراه نشاسته یا صمغ‌ عربی میل‌ کنند، ریشه هندوانه ابوجهل پادزهر سم مار و عقرب است به‌صورت دم‌کرده حدود ۴ گرم الی ۸ گرم میل کنند.

جهت بیماری‌های سردرد و درد شقیقه و فلج و لقوه و صرع نیز مفید است. برای درمان صدا در گوش ۱ یا ۲ قطره از روغن این گیاه را در گوش بچکانند. برای جلوگیری از ریزش مو حدود نیم گرم از پودر کاملاً سائیده این گیاه همراه کمی ادویه با غذا میل شود. جهت جلوگیری از سفید شدن مو، میوه هندوانه ابوجهل را سوراخ کرده دانه‌های آن را بیرون آورده سپس با روغن زنبق داخل آن را پر و سوراخ را با قطعه‌ای از میوه مسدود کنند آن را داخل خمیر گذاشته در آب‌جوش بگذارند بپزد سپس از روغن آن به‌صورت خضاب استفاده کنند. جهت توجه جریان خون از مغز به سایر اندام‌ها حدود نیم گرم از پودر کاملاً سائیده شده این گیاه همراه با کمی نشاسته میل شود. برای از بین بردن کک در اتاق برگ تازه هندوانه ابوجهل را می‌پاشند. جهت خارش پوست پودر هندوانه ابوجهل را با ماست مخلوط کرده بمالند. کسانی که سکته مغزی کرده‌اند نیم گرم همراه نشاسته با غذا ۴ روز در ماه میل کنند. برای بیماری قند نیم گرم همراه نشاسته با غذا ۷ روز در ماه میل کنند.

طرز تهیه روغن هندوانه ابوجهل

۲۰۰ گرم آب هندوانه ابوجهل ۱۰۰۰ گرم روغن کنجد یا زیتون را با حرارت غیرمستقیم یا با حرارت ملایم می‌جوشانیم تا آب تبخیر شود.

عوارض مصرف زیاد هندوانه ابوجهل

با وجود تأثیر مثبت هندوانه ابوجهل در کاهش میزان قند و چربی خون، اثرات سمی مصرف این گیاه روی قلب، کبد و دستگاه گوارش نیز مشاهده شده و مصرف زیاد و بیش‌ازاندازه آن می‌تواند باعث مرگ شود و این از مضرات هندوانه ابوجهل است. بر اثر مصرف زیاد و خودسرانه آن علائمی چون درد معده، مدفوع آبکی یا خونی، استفراغ و نبض ضعیف گزارش شده است. با مصرف مقادیر بیشتر ضعف، غش، اختلالات حسی، گیجی، هذیان و اختلالات گردش خون مشاهده شده است. بروز دیگر عوارضی چون اگزمای پوستی، التهاب حاد کولون و سمیت کبدی و کلیوی نیز احتمال دارد. همچنین مصرف این میوه به دلیل احتمال سقط‌جنین در زنان باردار و به دلیل ورود ترکیبات سمی گیاه به شیر در دوران شیردهی توصیه نشده است.

میزان معین این میوه داروی بسیار خوبی برای رفع یبوست مؤثر بوده و چون خاصیت مسهلی آن بسیار قوی است برای کسانی که ورم روده دارند و خانم‌های باردار مناسب نیست. در مورد تداخلات دارویی این گیاه مستندات علمی کافی وجود ندارد اما در برخی منابع آمده است این احتمال وجود دارد بر اثر مصرف هم‌زمان هندوانه ابوجهل با دیگر داروهای ضد دیابت قند خون بیش‌ازاندازه کاهش یابد. در ضمن از عوارض مصرف خودسرانه آن چون به‌شدت محرک مخاط است خونریزی شدید گوارشی است. این میوه به دلیل سمی و مسهل بودن بالا بهتر است در قالب ترشی یا به‌صورت تازه و خودسرانه مصرف نشود و عطاری‌ها هم در زمان عرضه آن جانب احتیاط را رعایت کرده و بدون نسخه‌ای که مربوط به مصرف‌کننده است این گیاه را ارائه نکنند.

برای خرید بذر هندوانه ذر انواع مختلف به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرمایید.

همچنین از راه‌های زیر نیز می‌توانید محصولات ما را ملاحظه و خرید نمایید:

بذر گل آهار یک بذر ارگانیک است. گل آهار گیاهی یک‌ساله است که رشد سریعی دارد دارای رنگ‌های مختلف آهار صورتی، آهار قرمز، آهار نارنجی، آهار سفید، آهار زرد، آهار ارغوانی، آهار مینیاتوری و … است. می‌توان گفت گل آهار رنگین‌کمانی از گل‌هاست که باعث زیبایی محیط می‌شود. از گل آهاری برای تزئین حاشیه‌ها و کاشت گل آهار در گلدان و سبد گل و دسته‌گل استفاده می‌شود. گل آهاری دارای برگ‌های به نسبت پهن، دراز و نوک‌تیز و تا حدودی خشن است. رنگ برگ‌های گل آهاری خاکستری است. خاستگاه گل آهاری کشور مکزیک می‌باشد.

کاشت

این گیاه به خاکی نیاز دارد که زهکش مناسب داشته باشد. همچنین اگر مقداری کود دامی پوسیده به خاک اضافه شود، سبب بهبود خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک شده و رشد گیاه را بهبود می‌بخشد. به‌طورکلی این گیاه در خاک باغچه به‌راحتی رشد می‌کند. این گیاه خشک‌سالی و کم‌آبی را حتی در روزهای گرم سال تحمل می‌کند. این گیاه برای رشد مطلوب به رطوبت کافی نیاز دارد ولی باید توجه داشت که هوای بسیار مرطوب و شرجی، به گیاه لطمه می‌زند. گرمای بیش‌ازحد هوا، گلدهی و قطر گل‌ها را کاهش می‌دهد و حتی می‌تواند منجر به توقف گلدهی نیز بشود؛ بنابراین در روزهای گرم تابستان باید بعدازظهرها در تابستان باشند. این گیاه نور مستقیم را دوست دارد. اگر نور کم باشد باعث رشد طولی گیاه و تولید ساقه های نازک و کاهش گلدهی، تولید گل‌های کوچک و رنگ پریدگی می‌شود و اگر شدت نور بالا باشد باعث سوختگی برگ‌ها و ریزش گل‌ها می‌شود.

تکثیر این گیاه با کشت بذر گل آهار صورت می‌گیرد. به این منظور دو راه در نظر گرفته می‌شود:

۱- نشاکاری: برای نشاکاری در مناطق سردسیر بذر را در فروردین یا اردیبهشت ماه در خزانه می‌کارند و بعد در تیر ماه نشاکاری انجام می‌گیرد. اما در مناطق گرمسیر انتقال در اسفند ماه صورت می‌گیرد و باعث می‌شود در مقایسه با حالت قبلی ارتفاع و انشعابات گیاه بیشتر شده و عملکرد گل و بذر افزایش یابد. زمان انتقال نشا در مرحله ۳ تا ۴ برگی است و اگر به تأخیر بیافتد، برگ‌های پایین ریزش پیدا کرده و گیاه ظاهر نامطلوبی پیدا می‌کند. این روش یک عیب دارد و آن هم زمان‌بر بودن و وقفه زیاد است. به همین دلیل اکثراً بذرها مستقیماً در محیط اصلی کشت می‌شوند.

۲- کشت مستقیم بذر: در این روش بذرها در اوایل بهار در زمین اصلی کشت می‌شوند و از آنجایی که بذر مصرفی زیادتر از حالت نشاکاری است پس حتماً باید عمل تنک کردن در مرحله ۲ تا ۳ صورت گیرد. در غیر این صورت گیاه دچار خوابیدگی می‌شود.

ساده‌ترین ترکیب خاک مناسب برای کاشت بذر اکثر گل‌های فصلی و زینتی عبارت است از: خاک باغچه ۶۰ درصد، ماسه ۲۰ درصد و کود حیوانی ۲۰ درصد. این موارد با هم خوب ترکیب شود. از این ترکیب نیز می‌توانید برای کاشت بذر آهار استفاده کنید: ۳۰ درصد کوکوپیت + ۵۰ درصد پیت ماس + ۲۰ درصد پرلیت.

ابتدا یک سبد پلاستیکی میوه یا گلدانی با دهانه بزرگ ولی عمق نسبتاً کم تهیه کنید. گلدان و یا سبد را از خاکی که در بالا ترکیب آن گفته شد پر کنید و خاک را خوب آب بدهید تا خاک نشست خود را بکند. حالا بذرها را روی سطح خاک بپاشید سپس حدود نیم سانتی­متر روی بذرها کود دامی کاملاً پوسیده سرند شده بریزید و مجدد به‌آرامی با آبپاش آب بدهید. اگر کود دامی در دسترس شما نبود می‌توانید از ورمی کومپوست استفاده نمایید و اگر هر دو این‌ها در دسترس نبود از همان خاکی که ترکیب کردید برای روی بذرها استفاده نمایید (اما بهتر است از کود دامی استفاده کنید تا جوانه‌ها به‌خوبی رشد کرده و قوی شوند). حتماً کود دامی‌ای که استفاده می‌کنید چند ساله، کهنه، پوسیده، خشک و سرند شده باشد. به‌هیچ‌عنوان از کود دامی تازه استفاده نکنید.

بعد از اینکه جوانه‌های گیاه موردنظر چهار یا شش برگ درآوردند یا حدود ۵ تا ۸ سانتی­متر رسیدند آن‌ها را از خزانه درآورده و در جای اصلی بکارید. برخی‌ها بذر را روی محلی که موردنظرشان هست می‌پاشند تا همان‌جا سبز بشود. اما این روش درست نیست دلیلش این است که زمان بذرپاشی بذرها نامنظم روی زمین می­افتند و وقتی سبز می‌شوند خیلی از آن‌ها ممکن است کنار هم سبز بشوند. اما زمانی که بذرها را درون خزانه بکارید بعد می‌توانید به‌صورت منظم بوته‌های این گل را به هر طریقی و به هر فاصله‌ای که می‌خواهید بکارید.

به این نکته هم حتماً توجه شود که هیچ وقت اقدام به نگهداری گل و گیاهان بیرونی در منزل نکنید چون درون منزل نور و تهویه هوای کافی برای رشد گیاهان و درختان بیرونی وجود ندارد. حتی کاشت بذر گل آهار هم ممکن است با مشکل مواجه شود در کل اگر مکانی برای کاشت آهار ندارید و مجبور هستید که در منزل این کار را بکنید بهتر است گلدان خزانه را روی پنجره جنوبی بگذارید تا نور کافی به آن برسد و حتماً پس از سبز شدن بذر گیاهانی که بیرونی هستند، آن‌ها را به بیرون از خانه انتقال بدهید. اگر به بیرون انتقال ندهید ساقه‌ها دراز شده و کم‌کم از بین می‌روند. دفع علف‌های هرز، تنک کردن گیاه، آبیاری منظم، حفظ زهکشی مناسب خاک و تغذیه مناسب خاک می‌تواند به رشد مناسب آن کمک کند.

آفات و بیماری‌ها

از آفات گل آهار که کشت و کار آن را محدود می‌کند سفیدک پودری (Eryziphe cichoracearum) است. بیشترین آلودگی در اواخر تابستان و اوایل پائیز رخ می‌دهد. استفاده از قارچ‌کش به‌صورت پیشگیرانه می‌تواند در کنترل آن مؤثر باشد. Z. angustifolia به سفیدک مقاوم است. قارچ‌های پینیوم و فیتوفتورا باعث پوسیدگی ریشه این گیاه شوند که علامت آن سیاه شدن ریشه و پایین ساقه است. در شرایط زه کشی نامطلوب همراه با آبیاری زیاد این حالت بیشتر اتفاق میافتد. استفاده از قارچ‌کش‌های اتازول یا متالاکسیل در خاک یا محلول‌پاشی گیاه با Fosetyl-Al می‌تواند در کنترل بوته میری و پوسیدگی ریشه ناشی از این قارچ‌ها مؤثر باشد. فوزاریوم و رایزوکتونیا نیز می‌تواند باعث سیاه شدن ریشه و پایین ساقه و کاهش سبز شدن بذر، توقف رشد، زرد شدن، پژمردگی و مرگ گیاهان مسن‌تر شوند.

برای خرید بذر گل آهار و سایر گیاهان زینتی به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرمایید.

کدو حلوائی سبز به‌صورت پخته، سرخ‌شده، کباب شده، تهیه سوپ کدو و انواع غذا مورداستفاده قرار می‌گیرد. پوست خارجی این کدو تنبل تیره بوده و دارای خطوط و شیارهای کم عمق و نقاطی پراکنده به رنگ روشن‌تر است. گوشت این کدو به رنگ زرد و نارنجی است و بافت آن شباهت زیادی با سیب‌زمینی دارد. این کدو نسبتاً فضای زیادی را اشغال می‌کند. این کدو شیرین‌مزه است و پوست آن ضخیم و گوشتی است. دانه‌های درون کدو تنبل هم خوراکی هستند. تخمه کدو که از همین دانه‌ها تهیه می‌شود به‌صورت تنقلات به مصرف می‌رسد. همچنین برگ‌های این گیاه و حتی گل آن‌هم مصرف خوراکی دارد. دوره کاشت تا برداشت کدو تنبل از ۸۰ تا ۱۱۰ روز است.

شرایط محیط رشد

بیشتر کدوئیان زراعی برای رشد در دماهای از ۱۸ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد سازگار شده‌اند و کمتر در دماهای پایین‌تر رشد می‌کنند و با یخبندان خسارت می‌بینند و از بین می‌روند. بذر کدو در دمای ۱۲ درجه سانتی‌گراد شروع به جوانه زدن کرده ولی دمای اپتیمم برای جوانه‌زنی ۳۳ تا ۳۴ درجه سانتی‌گراد است. رشد گرده در کدوها در دمای ۸ تا ۱۰ درجه سانتی‌گراد آغاز می‌شود، به‌عبارت‌دیگر تلقیح این گیاهان برخلاف خیار (۱۴ تا ۱۵ درجه سانتی‌گراد) و طالبی (۱۸ درجه سانتی‌گراد) در دمای پایین نیز انجام می‌گیرد. طول دوره رویش نسبت به انواع مختلف آن متفاوت بوده و بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ روز است. مناطق آفتابی و زمین‌های مرطوب برای کاشت این گیاه بسیار مناسب است (سطح آب زیرزمینی بیش از ۷۵ سانتیمتر). باید توجه داشت که این گیاه در مقایسه با سایر سبزی‌ها بیش‌ازاندازه نسبت به وزش باد حساس است. از این نظر کشت توأم با ذرت شیرین توصیه می‌شود. زمین‌های نیمه سنگین و دارای هوموس کافی برای کشت این گیاه مناسب است. خاک‌های حاصلخیز یا زهکشی خوب با دامنه‌ای از پی اچ ۶٫۵ تا ۷٫۵ بهترین وضعیت برای رشد و باردهی خوب هستند. به علت نیازهای رطوبتی بالای این محصولات خاک‌هایی با ظرفیت نگهداری آب بالا و رطوبت ذخیره شده مناسب بازده محصولات بالایی دارند.

چگونگی کاشت

ابتدا تصمیم بگیرید برای کاشت کدو چه راهی را می‌خواهید انتخاب کنید. برای کاشت کدو دو را وجود دارد: می‌توان از طریق بذر آن را کاشت و یا بوته‌های کوچک و آماده آن را از بیرون تهیه کرد و در زمین کاشت. در زمان کاشت کدو شما می‌توانید بذرها را به‌صورت جوی و پشته‌ای یا به‌صورت خطی بکارید که بستگی به میزان فضای شما دارد.

آماده کردن زمین برای کاشت

قبل از کاشت کدو خاک را با مالچ و کود باغبانی مخلوط کنید تا مواد مغذی برای رشد کدو تأمین شود. pH خاک را آزمون کنید و در صورت لزوم آن را اصلاح کنید. PH مناسب برای رشد کدو ۶ تا ۷.۵ است. اگر PH بیشتر از این مقدار بود مقداری آهک به خاک اضافه کنید تا PH پایین آید و اگر PH پایین بود خاک را با مقداری کود گیاهی مخلوط کنید تا PH به حد مناسب برسد. خاکی که کدو در آن کاشته می‌شود باید زهکشی خوبی داشته باشد. اگر خاک شما زهکشی خوبی ندارد، مقداری شن به خاک اضافه کنید تا به زهکشی خاک کمک کند.

کاشت به‌صورت جوی و پشته‌ای

بعد از گذشت سرما خاک را به‌صورت جوی و پشته‌ای آماده کنید. به صورتی که پشته‌ها به‌اندازه ۱۵ تا ۳۰ سانتی‌متر از زمین فاصله داشته باشند و عرض آن‌ها ۳۰ تا ۶۰ سانتی‌متر باشد. فاصله پشته‌ها از هم را باید ۵۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر در نظر گرفت. روی پشته‌ها گودال‌هایی به عمق ۳ سانتی‌متر حفر کنید و در هر گودال ۴ یا ۵ بذر قرار دهید. فاصله گودال‌های کاشت را ۷۵ سانتی‌متر در نظر بگیرید. بعد از این‌که بذرها جوانه زدند و برگ واقعی تشکیل دادند، آن‌ها را تنک کنید و دو یا سه بوته قوی‌تر را نگه‌دارید. شما همچنین می‌توانید ۴ تا ۶ هفته قبل از آخرین سرما، بذر کدو را در خانه بکارید و بعد از این‌که سرما به‌طور کامل رفع شد، بوته‌های کدو را به زمین اصلی منتقل کنید.

کاشت به‌صورت خطی

دانه‌های کدو سبز را می‌توان بعد از رفع سرما در منطقه کاشت. دمای مناسب برای کاشت کدو ۱۳ درجه سانتی‌گراد است. در هر گودال دو یا سه بذر کدو را در عمق ۳ سانتی‌متر با هم بکارید. فاصله گودال‌های کاشت را ۷۵ سانتی‌متر و فاصله ردیف‌ها را ۹۰ سانتی‌متر در نظر بگیرید. بعدازآن که دانه‌ها جوانه زدند و برگ واقعی تشکیل دادند بوته‌ها را تنک کنید.

نکاتی در مورد رشد کدو

زمانی که نهال‌های کدو به وجود آمدند اطراف آن‌ها مالچ اضافه کنید. مالچ باعث حفظ رطوبت خاک می‌شود، همچنین باعث می‌شود دمای زمین ثابت بماند. این دو مورد باعث می‌شوند که گیاه کدو در زمان کوتاه‌تری محصول بدهد و باردهی بیشتری هم داشته باشد. بوته‌های کدو در هر هفته به میزان ۲ اینچ آب نیاز دارند. اگر در منطقه شما بارندگی به‌اندازه کافی انجام نمی‌شود، باید آبیاری دستی انجام دهید. با استفاده از شلنگ آبیاری را در زیر برگ‌ها انجام دهید. آبیاری بارانی ممکن است باعث ایجاد کپک پودری روی برگ‌های کدو شود. زمانی که کدوها کوچک هستند آن‌ها را برداشت کنید زیرا طعم بهتری دارند و اگر برای فروش در بازار کاشت کدو را انجام می‌دهید، معمولاً کدوهای کوچک طرفداران بیشتری دارند و بهتر فروش می‌روند. زمانی که کدوها به‌اندازه ۱۰ سانتی‌متر شدند می‌توانید آن‌ها را برداشت کنید. با استفاده از چاقو کدوها را از بوته جدا کنید.

آفات و بیماری‌ها

تنش رطوبت در اثر شرایط بسیار گرم و خشک تنش‌های غذایی به دلیل کمبود عناصر غذایی می‌تواند موجب از بین رفتن میوه گردد. خسارت برخی آفات از قبیل مگس میوه و غیره می‌تواند میوه‌ها را از بین ببرد. در شرایط مزرعه بوته‌ها کدو ظاهر سالم دارند، خوب رشد می‌کنند، گل می‌دهند اما خیلی از گل‌ها دچار ریزش می‌شوند. میوه‌ها ممکن است به ظاهر شروع به رشد نمایند اما وقتی تلقیح آن‌ها کامل نباشد لذا پس از مدتی زرد شده و از بین می‌روند. گیاهان خانواده کدوئیان مانند خربزه، کدو، هندوانه و غیره بدون گرده‌افشانی قادر به تولید میوه نیستند. شرایط آب‌وهوا از عوامل مهم در موفقیت گرده‌افشانی می‌باشند. رطوبت زیاد موجب چسبیدن گرده‌ها به هم شده و به‌خوبی انتقال پیدا نمی‌کنند. کدوها برای گرده‌افشانی به فعالیت زنبورهای عسل نیاز دارند و زنبورهای عسل در آب‌وهوای ابری، سرد پرواز نمی‌کنند. در ضمن زنبورهای عسل به کاربرد حشره‌کش‌ها در زمان گلدهی حساس هستند و در اثر تأثیر سم از بین می‌روند و درنتیجه گرده‌افشانی به‌خوبی انجام نمی‌گیرد.

گیاهان خانواده کدوئیان تک‌پایه هستند و گل‌های نر و ماده به‌طور جداگانه روی یک بوته ظاهر می‌شوند. ابتدا گل‌های نر باز می‌شوند، به دنبال آن گل‌های ماده باز می‌شوند. فقط زمانی گرده‌افشانی صورت می‌گیرد که گل‌های نر و ماده در یک زمان باز شده باشند. گل ماده فقط به مدت یک روز باز است و بیشتر در ساعات ۹ صبح تا ۴ بعدازظهر دریافت‌کننده گرده است. در طی این مدت یک گل ماده برای دریافت گرده کافی جهت تشکیل یک میوه کامل نیاز به حدود ۱۵ بار بازدید زنبورعسل است. گل‌های تلقیح نشده یا تلقیح ناقص دچار ریزش می‌شوند. موفقیت گرده‌افشانی در آب‌وهوای سرد کاهش می‌یابد. برای انجام موفقیت در گرده‌افشانی تنش‌ها را به حداقل رساند، فاصله بوته‌ها را به‌درستی تنظیم نمود. مدیریت آفت و آبیاری را به‌خوبی انجام داد. مصرف کود ازته به مقدار زیاد موجب رشد رویشی زیاد شده و در نتیجه تشکیل گل کاهش می‌یابد. از کندوهای زنبورعسل در مزرعه کدو استفاده شود و از کاربرد حشره‌کش‌ها در ساعات فعالین زنبورها و گرده‌افشانی بوته‌ها اجتناب گردد.

آبیاری منظم، بخصوص در شرایط خشک لازم است، هر چه میوه‌ها بزرگ‌تر که می‌شوند نیاز آن‌ها به آب بیشتر می‌گردد و درنتیجه رقابت میوه بزرگ و کوچک جهت دریافت آب کافی می‌تواند موجب زرد و ریزش میوه‌های ریز گردد. کاهش تعداد میوه‌های روی یک بوته و رساندن تعداد آن‌ها به یک یا دو عدد روی یک بوته یا ساقه موجب بزرگ‌تر شدن میوه می‌گردد. برخی از عوامل موجب زرد شدن و ریزش میوه و یا از بین رفتن آن در بوته‌های کدو می‌شوند. تنش رطوبت در اثر شرایط بسیار گرم و خشک، تنش‌های غذایی به دلیل کمبود عناصر غذایی می‌تواند موجب از بین رفتن میوه گردد. خسارت برخی آفات از قبیل مگس میوه و غیره می‌تواند میوه‌ها را از بین ببرد. کمبود کلسیم می‌تواند سبب پوسیدگی گلگاه، زرد شدن میوه کوچک و ریزش میوه گردد و دماهای بالا، تنش آب و استفاده زیاد از کودهای ازته و پتاسه می‌تواند مانع جذب کلسیم توسط گیاه از خاک شوند. در مورد رفع برخی کمبودهای عناصر غذایی بخصوص عناصر کلسیم و بور کودهای ذیل جهت تقویت رشد بوته‌های کدو و جلوگیری از ریزش گل و میوه توصیه می‌شود. تکنوکل آمینو که ۱۰ درصد کلسیم و ۰.۲ درصد عنصر بور دارد. کود مایع کلسان که ۳۵ درصد کلسیم دارد. کود مایع بوران که ۱۰ درصد بور دارد.

آبیاری

کدوها به آب زیاد برای حداکثر رشد خود و میوه‌ها نیاز دارند. اگرچه تا حدودی به خشکی متحمل هستند اما آبیاری منظم در طی فصل خشک برای دست‌یابی به عملکرد زیادتر توصیه می‌شود. آبیاری بیش‌ازحد و ایجاد خفگی خفیف در ریشه‌ها نیز موجب زرد و از بین رفتن میوه‌های کوچک می‌گردد. مزرعه را به‌صورت شیاری به فاصله هر ۱۰-۷ روز به بسته به بافت خاک به‌ویژه در طی مراحل مهم رشد نظیر زمان کاشت، مرحله رشد رویشی، گلدهی و مراحل اولیه میوه دهی آبیاری کنید. در ضمن استفاده از بادشکن‌ها به‌صورت دائمی و موقتی می‌تواند به کاهش هدرروی آب و خسارت باد به گل‌ها و میوه‌های جوان و ساقه‌ها کمک نماید کاهش سرعت باد به فعالیت زنبورهای عسل کمک می‌نماید.

خواص دارویی و درمانی

کدو حلوایی، سینه را نرم و اخلاط و سرفه را آسان می‌کند. اگر کدوحلوایی را پخته و به‌صورت کرم به‌صورت بمالید و نیم ساعت صبر کنید، رنگ چهره و رخسار باز شده و صورت براق و زیبا می‌شود، خوردن کدو موجب برطرف شدن غم و اندوه است. کدو برای درمان قولنج مفید است. مغز را تقویت می‌کند. روغن تخمه کدو برای تسکین درد بواسیر بسیار مفید است. خوردن کدو باعث تجدیدقوای جسمی و روحی بدن و موجب استحکام بافت‌های بدن می‌شود. طبع کدو سرد است، صفرا را تسکین می‌دهد، شیره تخم کدو یبوست را برطرف می‌کند لذا باید صبح ناشتا یک فنجان از آن میل شود، ابن‌سینا کدو را برای رفع سرد درد و رفع بی‌خوابی و درمان خستگی اعصاب تجویز می‌کرد. برای مبتلایان به سنگینی معده و اسهال، گوشت کدو را تکه‌تکه کنید و در یک لیتر آن‌قدر بجوشانید تا نصف آب بخار شود و پس از صاف کردن آب آن را بگیرید و با مقداری شکر آن را شیرین کرده و هر وقت مایل بودید آن را مصرف کنید، آب کدویی که به این صورت به دست می‌آید برای تسکین درد بواسیر مؤثر است لذا نوشیدن سه بار در روز از آب کدو تجویز شده است.

از خواص کدو این که کمپوت کدو مخلوط با سیب از غذاهای مفید برای بیماران مبتلا به ورم پروستات است، آب کدو پخته ادرارآور بوده و برای رفع اختلالات کلیه و مثانه مفید است، کوبیده کدو برای درد سر و درد شقیقه بسیار سودمند است، مرهم کدو حلوایی برای درمان دمل مفید است. مربای کدو تقویت‌کننده بدن و اعصاب است. ترشی کدو اشتهاآور و هضم‌کننده غذا است. کدو حلوایی را پخته و به‌صورت مرهم برای رفع ورم و التهاب در محل قرار می‌دهند، قرقره با آب کدوی پخته برای درمان گلودرد مفید است، سوخته شده پوست کدو برای بند آوردن خون اثر معجزه‌آسا و بسیار سریعی دارد به‌طوری‌که فوراً خونریزی را بند می‌آورد و دو لبه زخم را به هم می‌چسباند و سوزش و ناراحتی زخم را خیلی زود تسکین می‌دهد.

برای خرید بذر کدو به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرمایید.

فیسالیس یا عروسک پشت پرده که میوه رسیده آن جنبه خوراکی، دارویی و صنعتی دارد. گیاه فیسالیس که دارای انواع یک‌ساله و چندساله نیز است. از ارتفاعی حدود ۱۰۰ سانتیمتر برخوردار است. فیسالیس گیاه بومی کشور مکزیک بوده و از آنجا به سراسر اروپا انتشار یافته است. میزان تولید آن در سال ۲۰۰۱ میلادی حدود ۶۰۰ تن گزارش شده که ۸۰ درصد آن به ایالات متحده صادر شده است. این سبزی میوه‌ای جزو پنج سبزی برتر مکزیک محسوب شده و به‌طور متوسط هر مکزیکی در سال، ۵/۳ کیلوگرم از آن را مصرف می‌کند. میوه فیسالیس که به گیلاس زمینی نیز شهرت دارد، دارای بافتی همچون گوجه فرنگی و طعمی همچون آناناس و توت فرنگی می‌باشد و از این جهت میوه‌ای منحصربه‌فرد محسوب می‌شود. در کشورهایی مانند ترکیه فیسالیس از جایگاه ویژه‌ای در زمینه صادرات برخوردار است. این گیاه در ایران به عروسک پشت پرده نیز معروف است و در کشورهای همسایه به نام‌های گیلاس زمینی و فانوس چینی نیز شناخته می‌شود.

برگ‌های فیسالیس به‌صورت متناوب و قلبی تا بیضوی شکل و کرک دار است و حاشیه برگ‌ها به‌صورت ساده می‌باشد. طول دم برگ بین ۴ -۵ سانتی‌متر و پهنک برگ به ابعاد ۶ در ۵/۳ سانتی‌متر است. گل‌های عروسک پشت پرده، در زاویه بین برگ‌ها و شاخه اصلی تولید می‌شوند و به رنگ‌های سفید، آبی، زرد و ارغوانی دیده می‌شوند گل‌آذین منفرد و هرمافرودیت، دارای گل‌های متقارن با تخمدان تحتانی می‌باشد که از ۵ کاسبرگ پیوسته و ۵ گلبرگ به رنگ زرد کمرنگ با لکه‌های سیاه و کرک دار، ۵ پرچم و یک مادگی تشکیل گردیده است. تخمدان گل‌های فیسالیس، دوبرچه­ای پیوسته بوده و تخمک‌های زیادی در هر برچه به رنگ سبز روشن و بدون کرک در آن دیده می‌شود. لازم به ذکر است که فیسالیس تقریباً در سرتاسر سال گلدهی و باردهی دارد. ریشه گیاه عروسک پشت پرده، افشان و سطحی هست. البته در برخی از گونه‌ها اندامی شبیه ریزوم نیز دیده می‌شود. ساقه فیسالیس راست، چهارگوش و توخالی و بدون دم برگ است. میوه عروسک پشت پرده از نوع سته بوده و در پوششی از کاسبرگ محصور شده است. این میوه دارای رنگ‌های فیسالیس زرد، فیسالیس نارنجی، فیسالیس بنفش، فیسالیس سبز و فیسالیس قرمز است و مقدار زیادی دانه به رنگ قهوه‌ای مایل به زرد دارد. لازم به ذکر است طول میوه تقریباً ۳ سانتیمتر و قطر آن، به ۵/۲ سانتی‌متر می‌رسد.

از شاخص‌های رسیدگی میوه فیسالیس می‌توان به تغییر رنگ زمینه از سبز به نارنجی یا زرد طلایی اشاره کرد. چنانچه با فشارسنج، رسیدگی میوه کنترل گردد، بایستی تحمل نیروی معادل ۵/۴ نیوتن را داشته باشد. تجمع مواد جامد محلول و تغییر نوع مواد پکتینی از دیگر شاخص‌های رسیدگی عروسک پشت پرده است. به‌طوری که قند کل میوه در زمان برداشت بالای ۶% و مواد جامد محلول ۱۶ – ۸% و اسیدیته میوه نیز ۹۲ -۷۳% و pH آن بین ۴/۳ – ۷/۴ باشد. محتویات میوه فیسالیس در ۱۰۰ گرم میوه عبارت است از: ۸۵ گرم آب، ۸۵ کیلوکالری انرژی، ۷/۰ گرم چربی، ۱ میلی‌گرم آهن، ۹/۱ گرم پروتئین، ۲% چربی، ۳ میلی‌گرم بتاکاروتن، ۸ گرم مواد قندی، ۹ میلی‌گرم کلسیم، ۴۰ میلی‌گرم فسفر، ۸/۲ میلی‌گرم نیاسین، ۱۱/۰ گرم تیامین، ۱۱ میلی‌گرم ویتامین ث، ۴/ ۰ میلی‌گرم ریبوفلاوین و ۷۲۰ واحد ویتامین آ است.

علاوه بر تازه خوری در اغلب کشورهای اروپایی از محصول فیسالیس به‌صورت فرآوری شده در شکل‌های کشمش، میوه خشک، ژله، تهیه سس سالسا، مربا، کمپوت، مارمالاد و بستنی کوکتل میوه استفاده می‌شود. از روغن و چربی این میوه برای استفاده در صنایع آرایشی و بهداشتی و تولید لوسیون­های بهداشتی استفاده می‌گردد. اگرچه روغن موجود در ترکیبات استروئیدی آن، ظرفیت ترکیب آن را با روغن‌های دیگر مانند روغن خرما و نارگیل جهت مصرف خوراکی بالا برده است.

کاشت

فیسالیس گیاهی است کم‌توقع و مناسب برای اقلیم‌های نیمه گرمسیری. اگرچه ارقامی از این گیاه در کوهستان‌ها و مناطق سردسیری رشد می‌کنند اما برای تولید تجاری و اقتصادی، کشت و پرورش آن در فضاهای بسته اعم از زیرپوشش پلاستیک یا سایه‌بان صورت می‌گیرد. با اینکه فیسالیس جزو گیاهان بی‌تفاوت به طول روز بوده اما نیاز به حداقل ۹-۸ ساعت نور آفتاب دارد. چنانچه این گیاه در شرایط نور زیاد قرار گیرد بایستی از سایه‌بان‌های ۳۰% برای کنترل نور استفاده نمود. از نظر دما، صفر فیزیولوژیک این گیاه، ۳/۶ درجه سانتی‌گراد است. اولین جوانه‌های گل در ۵/۵ درجه ظاهر می‌شوند و میوه دهی در ۵/۱۰ درجه اتفاق می‌افتد. دمای مناسب جوانه‌زنی دانه فیسالیس، ۲۱ درجه سانتی‌گراد (ظرف ۱۰ ساعت) و یا ۳۲ درجه (ظرف ۱۴ ساعت) است. اگر دمای خاک برای جوانه‌زنی، ۲۵ درجه سانتی‌گراد باشد، مناسب‌ترین دما تلقی می‌گردد. بافت خاک مناسب برای کاشت فیسالیس، خاک سبک لومی شنی با pH بین ۸ – ۵/۴ است. همچون سایر گیاهان این خانواده نسبت به EC بالاتر از ۴ نیز متحمل است. تغذیه گیاهی جهت افزایش تولید بسیار ضروری است اما نسبت به خاک‌های فقیر نیز متحمل می‌باشد. نیاز این گیاه به آبیاری، در طول فصل رشد بالاست اما در زمان رسیدن محصول، نیاز آبی آن کاهش می‌یابد. در هر صورت برای ۱۰۰۰ مترمربع گلخانه فیسالیس، ۵/۱ مترمکعب در روز آب نیاز است. در هر دوره کشت برای آبیاری فیسالیس برای هر ۱۰۰۰ مترمربع، به‌طور متوسط ۸ – ۷ مترمکعب آب نیاز است. این گیاه در زمان تولید میوه نیاز آبی کمتری داشته و در پایان دوره تولید از آبیاری بی‌نیاز می‌گردد.

ازدیاد این گیاه عمدتاً از طریق دانه می‌باشد اما از قلمه‌های یک‌ساله چوبی نرم نیز تحت تأثیر هورمون ریشه‌زایی اکسین می‌توان استفاده نمود که با موفقیت حدود ۳۸ درصدی همراه بوده است. همچنین از طریق خوابانیدن هوایی و تقسیم بوته نیز می‌توان آن را تکثیر کرد. شیوه کاشت فیسالیس همچون سایر گیاهان این خانواده به‌صورت انتقال نشا است. از زمان کاشت تا نمو اولین میوه حدود ۹۰ روز طول می‌کشد. بهترین زمان کاشت در اواخر تابستان تا اوایل پائیز می‌باشد. در برخی از مناطق این محصول تا ۴ بار در سال کشت می‌شود. جوانه گل پس از ۴۰ روز ظاهر می‌شود و اولین میوه پس از ۸۰ روز ظاهر می‌گردد. در مناطق عاری از یخ‌زدگی، گلدهی ۳-۲ بار در طول سال اتفاق می‌افتد.

تراکم کاشت فیسالیس در شرایط فضای باز و شرایط گلخانه متفاوت است. به‌طوری که در شرایط گلخانه‌ای، تعداد بوته برای ۱۰۰۰ متر گلخانه بین ۱۰۰۰ – ۲۰۰۰ بوته است؛ اما در شرایط فضای باز تا ۲۵۰۰۰ بوته در هکتار نیز گزارش شده است. تاریخ کاشت در شرایط گلخانه در استان تهران، شهریور تا مهر می‌باشد. در گلخانه فاصله کاشت بین دو بوته ۵۰ سانتیمتر و فاصله ردیف‌ها ۱۲۰ سانتی‌متر است. استفاده از قیم نخی همچون گوجه فرنگی گلخانه‌ای برای هدایت ساقه‌های فیسالیس ضروری است و بوته‌ها پس از رسیدن به انتهای نخ یا قطع می‌گردند و یا آویزان می‌شوند. در شرایط فضای باز بوته را با هرس تا ارتفاع ۳۰ سانتی‌متری نگه می‌دارند.

دوره رشد گیاه از زمان کاشت دانه تا تولید میوه، در شرایط فضای باز، ۹۰ روز می‌باشد که ۷۰ روز آن مربوط به دوره رشد میوه است اما در شرایط گلخانه‌ای دوره رویش از دانه تا پایان تولید، ۹ ماه است که ۶-۵ ماه آن مربوط به دوره باردهی است. اگرچه برخی ارقام مقاوم به سرما تا ۱۰ درجه زیر صفر را نیز تحمل می‌کنند اما بهتر است برای جلوگیری از سرمازدگی در اواخر پائیز، سطح خاک و ریشه‌ها را مالچ پاشی کرد.

این گیاه نسبت به گیاهان هم‌خانواده خود کم‌توقع‌تر است به‌طوری که میزان کود نیتروژن مصرفی برای یک هکتار ۲۴۰ – ۱۲۰ کیلوگرم و میزان فسفر مصرفی برای یک هکتار ۱۵۰ -۶۰ کیلوگرم می‌باشد. همچنین در خاک‌های لومی شنی برای افزایش عملکرد، مصرف ۱۸۰ – ۹۰ کیلوگرم کود کامل در هکتار و محلول‌پاشی پتاسیم کلراید ۱% قبل و بعد از شکوفه دهی توصیه می‌شود. ارقام فیسالیس خود ناسازگار بوده و برای تشکیل میوه نیازمند ارقام گرده­زا و خودبارور است. همچنین استفاده از زنبورهای گرده‌افشان در گلخانه توصیه می‌شود.

فیسالیس به‌طور اختصاصی فاقد بیماری یا آفت می‌باشد اما مهم‌ترین آفات آن همان آفات و بیماری‌های مشترک گوجه و فلفل مانند شته، مگس سفید مینوز و کنه تارعنکبوتی است. مهم‌ترین بیماری‌های میوه مذکور نیز نماتد آفریقای جنوبی است که خسارت فراوانی را وارد نموده و همچنین بیماری و آفات دیگری چون عنکبوت قرمز، خرگوش صحرایی، سوسک کک Chrysomelidae، بیماری کپک پودری و نقطه برگ باکتریایی Xanthomonas گزارش گردیده است.

برداشت محصول در شرایط گلخانه‌های در ایران از اواسط بهمن آغاز می‌گردد و هر کارگر می‌تواند در فصل برداشت، روزانه به‌طور متوسط ۱۲- ۱۰ کیلوگرم برداشت کند. رنگ میوه در زمان رسیدن به نارنجی تا قرمز تمایل پیدا می‌کند. میوه را با همان پوشش در ظروف کوچک ۳۰۰ تا ۵۰۰ گرمی بسته به نیاز بازار بسته‌بندی می‌کنند. عملکرد متوسط آن در هکتار حدود ۱۵ تن گزارش شده است. فیسالیس دارای پوشش سلولزی است که به حفظ و ماندگاری آن کمک فراوانی می‌کند به‌طوری که عمر نگهداری میوه با کاسه گل در دمای ۳۰ درجه سانتی‌گراد به یک ماه نیز می‌رسد. ولی میوه خشک‌شده آن در دمای ۳۰ درجه تا ۵ ماه قابلیت نگهداری دارد. برای افزایش عمر انباری این محصول توصیه می‌گردد که میوه به‌صورت نیمه رسیده برداشت گردد. نتایج به‌دست‌آمده از یک تحقیق نشان می‌دهد که کیفیت ظاهری و رنگ میوه پس از ۶۴ روز انبارداری کاهش یافته و پس از ۷۴ روز انبارداری، میوه‌ها از محل اتصال به ساقه، شروع به پوسیدگی می‌کنند. میوه‌ها تا ۵۶ روز نگهداری در انبار هنوز دارای کیفیت مناسبی است. پس از روز ۶۴، سطوحی از پوسیدگی قهوه‌ای رنگ روی آن‌ها دیده می‌شود و از روز هفتاد و چهارم به بعد رشد میسیلیوم قابل‌مشاهده است؛ بنابراین بهترین دمای انباری این محصول، دمای ۱۰ درجه سانتی‌گراد است که قادر است محصول را تا بیش از ۶۰ روز نگهداری نماید.

خواص

میوه فیسالیس دارای بافتی همچون گوجه فرنگی و ترکیبی از طعم میوه‌های توت فرنگی، گیلاس، کیوی و آناناس است. این میوه از رده گیاهان تک‌لپه‌ای و از رسته بادمجان سانان است که به دلیل قرار گرفتن در لفاف کاغذی شکل فاقد هرگونه آلودگی و عوامل بیماری‌زا است و بدون نگهداری در یخچال بیش از ۱۰ روز ماندگاری دارد و در صورت نگهداری در یخچال حدود ۲ ماه مدت زمان ماندگاری این میوه نیز افزایش می‌یابد. از نظر خواص فیسالیس، این میوه سرشار از ویتامین‌های A، E، C، P و F و مواد معدنی آهن، فسفر، پتاسیم و منیزیم و سرشار از آنتی‌اکسیدان و ضدسرطان است. فیسالیس منبع غنی و طبیعی از آنتی‌اکسیدان‌ها بوده و ویتامین‌های A، E، C، P و F را در خود دارد. این میوه بدن انسان را در مقابل خنثی‌سازی رادیکال‌های آزاد که موجب بروز بیماری‌هایی چون سرطان، سکته قلبی، پروستات، آسم و آلرژی می‌شود، حفاظت می‌کند. فیسالیس غنی از مواد معدنی مانند آهن، پتاسیم، فسفر و منیزیم است.

علاوه بر خواص دارویی فراوان این میوه، از برگ و ساقه‌های آن نیز به‌صورت دم‌نوش استفاده می‌کنند. دم‌کرده آن برای درمان آسم مؤثر است. این میوه برای بیماری‌های پوستی خاصیت ضدالتهابی و ضدعفونی‌کننده دارد. برگ‌های آن برای درمان مالاریا، هپاتیت، روماتیسم و ناراحتی کبدی مورداستفاده قرار می‌گیرد. از جمله خواص این میوه تقویت‌کننده سیستم دفاعی بدن است. خاصیت ضدسرطانی، ضدباکتری و ضدویروسی دارد. از دیگر مزایای این میوه تأثیر بسزایی است که در شادابی و طراوت پوست و تقویت قوای جنسی دارد. ویتامین P موجود در آن به بدن در جذب ویتامین C کمک می‌کند و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند. ویتامین‌های B کمپلکس در این میوه مانند تیامین برای سوخت‌وساز سالم بدن، پوست، چشم و مغز لازم است. پکتین نوعی فیبر موجود در این میوه است که کاهش‌دهنده کلسترول است. فیسالیس غنی از مواد معدنی مانند آهن، پتاسیم، فسفر و منیزیم است. از میوه فیسالیس در تهیه کرم‌های آرایشی نیز استفاده می‌شود همچنین مصرف این میوه تأثیر بسزایی در شادابی و طراوت پوست دارد. فیسالیس زرد حاوی مقادیر بالای آنتی‌اکسیدان‌ها و خواص ضدالتهابی هستند.

مهم‌ترین خواص دارویی و درمانی میوه فیسالیس عبارت‌اند از:

سرطان: فیسالیس زرد حاوی مقادیر بالای آنتی‌اکسیدان‌ها و خواص ضدالتهابی هستند که رادیکال‌های آزاد بدن را کاهش داده و با افزایش آپوپتوز و مرگ سلول‌های سرطانی، خطر ابتلا به انواع سرطان را از بین می‌برند.

ضدالتهاب طبیعی: مقادیر بالای آنتی‌اکسیدان‌های موجود در گلدن بری به‌عنوان ضدالتهاب طبیعی عمل کرده و خطر ابتلا به انواع بیماری‌های التهابی مانند آرتروز، نقرس، درد مزمن و حتی هموروئید یا بواسیر را کاهش می‌دهد.

افزایش انرژی: میوه فیسالیس حاوی دوزهای خوبی از ویتامین B است. مواد غذایی که برای تولید انرژی در بدن ضروری می‌باشند. مصرف کافی ویتامین B به حفظ انرژی شما کمک کرده و مانع از خستگی می‌گردد. ۱۰۰ گرم میوه فیسالیس دارای ۱۱/۰ میلی‌گرم تیامین، ۰۴/۰ میلی‌گرم ریبوفلاوین و ۸/۲ میلی‌گرم نیاسین است. همه این ویتامین‌ها نقش مهمی را در تولید انرژی از کربوهیدرات‌ها و چربی‌های رژیم غذایی ایفاء می‌کنند.

لاغری و کاهش وزن: فیسالیس یک میوه کم‌کالری است و به دلیل مقادیر بالای مواد مغذی که دارد به لاغری و کاهش وزن افراد کمک می‌کند. چون ۱۰۰ گرم از این میوه تنها ۵۳ کالری دارد. محتوای کل چربی (۷۰/ گرم) در این میوه نیز ناچیز است و علاوه بر این دارای کلسترول کمی است. میوه فیسالیس دارای کالری بسیار کمی بوده و ازاین‌رو افزایش مصرف آن مطمئناً نمی‌تواند منجر به افزایش وزن گردد.

فشارخون: ترکیبات ضدالتهابی موجود در فیسالیس به کاهش التهاب شریان‌ها و عروق خونی کمک کرده و خطر ابتلا به فشارخون بالا و بیماری‌های قلبی را از بین می‌برد.

کلسترول خون و قلب: اسیدهای چرب ضروری موجود در فیسالیس به کاهش کلسترول خون کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را کاهش می‌دهند.

دیابت و قند خون: برخی از ترکیبات موجود در فیسالیس می‌توانند تجزیه و مصرف قندهای ساده از کربوهیدرات‌ها را کاهش داده و نوسانات شدید قند خون را یکی از علل اصلی ابتلا به دیابت نوع ۲ می‌باشند را بهبود می‌بخشند.

منبع خوبی از پروتئین‌ها: بعضی افراد تصور می‌کنند که گوشت تنها منبع خوب پروتئین است، اما این تصور اشتباه است. میوه فیسالیس خام و خشک نیز می‌تواند حاوی مقادیر قابل‌توجهی از پروتئین‌ها باشد. این میوه دارای ۱۸ نوع مختلف آمینواسیدها از جمله تمام ۸ آمینواسید ضروری می‌باشد. آمینواسیدها ترکیبات آلی هستند که به‌عنوان بلوک‌های ساختاری پروتئین‌ها عمل می‌کنند. ۱۰۰ گرم میوه فیسالیس خشک شده حاوی ۱۶ درصد مقدار مصروف روزانه توصیه‌شده از پروتئین است؛ بنابراین گیاه‌خوارانی که به دنبال یافتن منابع غیرگوشتی به‌منظور افزایش جذب پروتئین هستند می‌توانند از این میوه در رژیم غذایی خود استفاده کنند.

کبد: برخی تحقیقات نشان می‌دهند که فیسالیس با سم‌زدایی و پاک‌سازی بدن به سلامت کبد کمک کرده و خطر تخریب آن را کاهش می‌دهد.

بهبود سلامت چشم: میوه فیسالیس یک میوه دوستدار چشم در نظر گرفته می‌شود، چون این میوه دارای ویتامین A بالایی است. تنها ۱۰۰ گرم میوه فیسالیس را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. بنابراین مصرف منظم این میوه قطعاً می‌تواند به حفاظت از بینایی چشم شما در برابر مشکلات مرتبط با پیری مانند تخریب ماکولا کمک کند. علاوه بر این، ویتامین A فعالیت آنتی‌اکسیدانی قوی را نشان داد که به این معنی است که مصرف این میوه می‌تواند نقش حیاتی را در کاهش آسیب رادیکال‌های آزاد ایفا کند. کاربرد خارجی آب این میوه برای درمان مشکلات چشمی مانند ناخنک استفاده می‌شود.

کلیه: گلدن بری یک دیورتیک طبیعی در طب سنتی است که با افزایش ادرار به دفع سموم سیستم لنفاوی از طریق کلیه‌ها و بهبود سلامت آن‌ها کمک می‌کند.

تقویت سیستم ایمنی بدن: تنها با مصرف ۱۰۰ گرم میوه فیسالیس ۱۸ درصد ویتامین C مجاز توصیه شده تأمین می‌شود. مطمئن باشید که مصرف روزانه این میوه کمک فوق‌العاده‌ای به تقویت سیستم ایمنی بدن شما می‌کند. ویتامین C توسط افزایش سنتز سلول‌های مبارزه کننده با عفونت باعث افزایش تقویت سیستم ایمنی بدن می‌گردد. این میوه منبع خوبی از پلی ساکاریدها بوده که به افزایش ایمنی کمک می‌کنند.

عوارض فیسالیس

مسمومیت: از خوردن فیسالیس سبز و نارس خودداری کنید چون ممکن است سمی باشد و باعث مسمومیت شود. همچنین توصیه شده که از مصرف فیسالیس وحشی جدا خودداری کنید.

آلرژی و حساسیت: اگر به انواع توت‌ها آلرژی و حساسیت دارید ممکن است فیسالیس هم باعث آلرژی و حساسیت در شما شود.

نحوه مصرف

همان‌طور که قبلاً ذکر شد میوه فیسالیس توسط یک پوسته کاغذی غیرمعمول احاطه شده است. بنابراین هنگام مصرف فیسالیس، در مرحله اول شما نیاز به جدا کردن پوست از میوه دارید. این کار به این دلیل است که پوسته غیرخوراکی است. ازاین‌رو حذف آن از میوه ضروری می‌باشد. بعد از برداشتن پوسته میوه را با آب بشویید و سپس آن را یا به‌صورت خام مصرف کنید و یا می‌توانید به‌صورت پخته شده به انواعی از غذاهای اضافه کنید. میوه فیسالیس برش داده شده می‌توانند به هر نوع سالادی اضافه شوند. این میوه طعم ترش و شیرینی را به غذاها می‌دهد. در مقایسه با فیسالیس خام نوع خشک این میوه حاوی مواد تغذیه‌ای متمرکزتری می‌باشد؛ بنابراین مصرف منظم فیسالیس خشک قطعاً می‌تواند مصرف مواد تغذیه‌ای شما را به حداکثر برساند. بافت این میوه خشک شده نرم و چروکیده و شبیه یک کشمش می‌باشد. ازآنجا که این میوه باعث افزایش بالقوه انرژی می‌گردد، آن‌ها اغلب به شکلات‌های انرژی‌زا اضافه می‌شوند.

برای خرید بذر فیسالیس و سایر صیفی جات به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرمایید.

طالبی با نام علمی Cucumis Melo Var.Cantalupensis مانند بقیه گیاهان خانواده Cucurbitaceae طالب آب‌وهوای گرم و آفتابی است. آنها گیاهان یک‌ساله‌اند و احتیاج به فصل رشد طولانی دارند. طالبی بومی آسیا و به‌احتمال‌زیاد ایران است. طالبی در مناطقی کاشته می‌شود که بین آخرین سرمای بهاره و او بین سرمای پاییزه حدود ۱۴۰ روز فاصله باشد. هوای مرطوب مناسب رشد آن‌ها نیست و میوه آن‌ها در این نوع هوا شیرین نمی‌شود ضمن اینکه هوای مرطوب در آن‌ها موجب اشاعه بیماری‌های قارچی می‌شود. هوای گرم و خشک باعث شیرین‌تر شدن میوه در این گیاه می‌گردد. همین‌طور هوای ابری مناسب رشد خربزه نیست. این گیاه یک‌پایه بوده و گل‌های نر و ماده از هم جدا و حشرات در گرده‌افشانی آن‌ها نقش دارند. طالبی سمسوری یا Magenta Melon شبیه یک توپ گرد بوده و دارای یک گوشت نارنجی و آناناسی و شیرین‌مزه است. پوست آن نازک و دارای عطر دل‌نشینی بوده و رنگ پوست آن سفید و دارای شیارهای موازی و سبز است. هرچه رنگ آن زرد روشن‌تر باشد رسیده‌تر و شیرین‌تر است. این رقم زودرس و شیرین بوده و کامل مناسب و سازگار با آب‌وهوای ایران تولید شده است.

ویژگی‌ها

پوشش دهی برگی عالی که از آفتاب‌سوختگی میوه جلوگیری می‌کند.

میوه‌ای گرد شکل همراه با رگه‌های جذاب.

حفره تخم نسبتاً کوچک همراه با گوشتی سفت.

میوه دهی بالا همراه با بوته‌ای قوی.

میان‌رس است (حدود ۹۵ تا ۱۰۵ روز بعد از کاشت طالبی).

توربندی مناسبی دارد.

بسیار شیرین و مطبوع است

خاک

هرچند که خربزه در طیف وسیعی از انواع خاک‌ها کشت می‌شود ولی تنها در خاک‌های حاصلخیز که دارای مواد غذایی آلی و معدنی کافی باشند بهترین نتیجه را می‌دهند. بهترین زمین برای کاشت این گیاه خاک‌های شنی و سبک با pH بین ۵/۵ تا ۷ است. در کشت باید به این نکته توجه کرد که خربزه در زمین‌های سنگین و رسی رشد خوبی ندارد و باید کمی هوموسی و دارای مواد آلی باشد. خربزه از جمله صیفی‌هایی است که مواد غذایی زیادی از زمین جذب می‌کند، به همین دلیل استفاده از کودهای شیمیایی کامل ازت فسفر و پتاسیم توصیه می‌شود.

نور

نور کامل و آفتاب مستقیم برای این گیاه مناسب است. هوای ابری و بارانی در موقع رسیدن میوه باعث می‌شود که خربزه طعم مطبوع و کیفیت لازم را پیدا نکند.

آبیاری

صرف‌نظر از اینکه در باغچه یا در گلدان می‌کارید همیشه خاک آن را باید مرطوب نگهدارید. مخصوصاً زمانی که گیاه در حال رشد است باید همیشه خاک آن خیس باشد. البته باید گلدان و یا خاک باغچه شما زهکشی مناسبی داشته باشد زیرا که آبیاری زیاد نیز موجب گندیدن گیاه می‌شود.

کاشت

کاشت خربزه به‌صورت مستقیم صورت می‌گیرد به خاطر اینکه ریشه‌های آن حساس به جابه‌جایی است. در مناطق معتدل بذر خربزه را مستقیماً در اواخر یا اواسط بهار در محل اصلی می‌کارند و در مناطق گرمسیر بذر طالبی در اواسط زمستان کاشته می‌شود. آب‌وهوای مناسب برای خربزه یک فصل نسبتاً طولانی عاری از یخبندان همراه با نور فراوان و حرارت هوای خشک و رطوبت کافی خاک است. کشت طالبی مانند بقیه گیاهان هم‌خانواده به‌صورت جوی پشته و کپه‌ای و به روش نمکاری است. تعداد ۳ الی ۵ بذر خیس‌خورده در هر کپه کاشته می‌شود. بعد از سبز شدن تعداد بوته‌ها به ۲ یا ۳ و گاهی به یک بوته کاهش داده می‌شود و این زمانی است که بوته ۴ برگی شده باشد فاصله بین دو بته حدود ۶۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر و فاصله دو خط کشت بین ۲ تا ۳ متر است. برای داشتن محصولی زودرس یا در مناطقی که دوره رشد کوتاه است می‌توان در گلخانه یا شاسی داخل گلدان‌های جیفی پات اقدام به کشت کرد و در زمان مناسب بوته‌های آماده‌شده در جیفی پات را به محل اصلی منتقل نمود. مقاوم کردن بوته‌ها قبل از انتقال به محل اصلی الزامی است.

داشت

مراقبت‌های لازم پس از کاشت نشاء خربزه عبارت‌اند از آبیاری، دفع علف‌های هرز و سله شکنی است. پس از کشت آبیاری اهمیت زیادی دارد. به‌طوری‌که یک دوره خشکی شدید باعث ریزش گل‌ها و میوه‌ها می‌شود. پس از انتقال نشا باید ابتدا روزانه آبیاری صورت گیرد و پس از آن بسته به نوع خاک و شرایط آب و هوایی هر ۷ روز یک‌بار باید آبیاری انجام گیرد.

برداشت

زمان برداشت به عوامل مختلفی بستگی دارد، این گیاه گونه‌های زودرس، میان‌رس و دیررسی دارد. لذا موقع برداشت آن‌ها به نوع واریته هم بستگی دارد. از دیگر عوامل زمان برداشت فاصله تا بازار مصرف است. اگر بازار نزدیک باشد بهتر است دیرتر برداشت شود تا شیرین‌تر شود و کامل برسد ولی درصورت دوری بازار مصرف توصیه می‌شود زودتر برداشت شود چون میوه‌های رسیده شدید در هنگام جابجایی آسیب می‌بیند.

خواص طالبی

از نظر خواص خربزه، طالبی یکی از بهترین منابع ویتامین آ است و مملو از بتاکاروتن بوده که در بدن تبدیل به ویتامین آ می‌شود. بتاکاروتن یک آنتی‌اکسیدان بسیار عالی است که از سرطان پیشگیری می‌کند، کلسترول را کاهش می‌دهد و درصد بیماری‌های قلب و عروق را به طرز چشمگیری کم می‌کند. این ویتامین در بهبود بینایی و حفظ سلامت و طراوت پوست، نقش ارزنده‌ای دارد. به‌علاوه بتاکاروتن بالای طالبی، مانع بروز آب مروارید در سالمندان می‌شود. طالبی همچنین حاوی ویتامین ث و علاوه بر آن، مواد مغذی دیگری مثل پتاسیم، اسید فولیک، فیبر، منیزیم، ید و ویتامین‌های ب ۶ است. وجود مجموعه‌ای از ویتامین‌ها در خربزه و تخمه خربزه به‌خصوص ویتامین‌های گروه ب در این میوه، آن را به ماده‌ای بسیار خوب برای تنظیم متابولیسم در بدن تبدیل کرده و ازاین‌رو میوه‌ای بسیار مفید برای افزایش وزن کودکان و نوجوانان و افراد لاغر است.

طالبی میوه‌ای خنک و اشتهاآور است و به دلیل دارا بودن درصد بالای آب، فیبر و مواد معدنی مناسب، ادرارآور و ملین است. مصرف این میوه همچنین به افرادی که از کم‌خونی رنج می‌برند توصیه می‌شود. مطالعات نشان داده است که افرادی که از آسم رنج می‌برند در صورت استفاده از میوه‌هایی که خاصیت آنتی‌اکسیدانی بالایی دارند، کمتر دچار حملات تنفسی می‌شوند. ازاین‌رو مصرف طالبی برای کسانی که سل ریوی دارند، مفید است. طالبی و گرمک به دلیل دارا بودن مقدار زیادی فیبر برای کسانی که از یبوست رنج می‌برند، مفید است. همچنین میوه‌هایی که پتاسیم بالایی دارند نظیر طالبی، موز، سیب و… از بروز نارسایی قلبی جلوگیری کرده و در صورت بروز، از شدت آن می‌کاهند. ازآنجاکه کلسترول، فشارخون و هموسیستیئن بالا، زمینه‌ساز بروز بیماری‌های قلبی هستند، مصرف طالبی به دلیل دارا بودن مواد مغذی برای کنترل این سه فاکتور مفید است و در سلامت قلب نقش کارآمدی دارد. البته افرادی که از بیماری قند رنج می‌برند در مصرف طالبی باید جانب احتیاط را رعایت کنند. همچنین دانشمندان با تحقیق بر پوست میوه‌هایی مثل خربزه و طالبی دریافته‌اند که پوست این میوه‌ها می‌تواند منبعی برای مسمومیت غذایی باشد؛ ازاین‌رو شستن کامل میوه‌ها بسیار توصیه می‌شود.

برای خرید بذر خربزه و سایر صیفی جات به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرمایید.

زالزالک نام‌های لاتین Hawthorn, Common Hawthorn، نام علمی Crataegus Monogyna خانواده Rosaceae می‌باشند. زالزالک‌ها درختچه‌ها یا درختانی با ارتفاع ۵ تا ۱۲ متر با شاخه‌های انبوه می‌باشند. پوست تنه آن‌ها به رنگ قهوه‌ای کم‌رنگ با شکاف‌های عمودی نارنجی رنگ است. ساقه‌های جوان دارای خار‌هایی به طول ۱ تا ۱٫۵ سانتیمتر است. برگ زالزالک به طول ۲ تا ۴ سانتیمتر، تخم مرغی شکل و دارای بریدگی‌های عمیق است. سطح رویی برگ‌ها به رنگ سبز تیره و سطح زیرین آن بی‌رنگ است. گل‌های درخت زالزالک به‌صورت هرمافرودیت بوده و در بهار ظاهر می‌شوند (ممکن است گل‌ها در مناطقی که بومی این گیاه است زودتر نیز ظاهر شود). گل‌های زالزالک معطر بوده و گرده‌افشانی آن‌ها توسط زنبورعسل و دیگر حشرات صورت می‌گیرد. ۵ تا ۲۵ شاخه گل با هم وجود دارند و هر گل حدود ۱ سانتیمتر قطر داشته و دارای ۵ گلبرگ سفید به همراه پرچم‌های متعدد قرمز رنگ و یک خامه است. میوه زالزالک کوچک، تخم مرغی شکل، اغلب به رنگ قرمز تیره، به طول ۱ سانتیمتر، شبه سته، اما از نظر ساختمانی یک میوه دانه‌دار حاوی یک بذر است. پرندگان میوه این گیاه را می‌خورند و بذر زالزالک را از طریق مدفوع، دفع و پراکنده می‌کنند. زالزالک در ایران از جمله در بلندی‌های بالای ۲۵۰۰ متر در استان کهگیلویه و بویراحمد، استان فارس و استان اصفهان به‌خصوص شهرستان نجف‌آباد می‌روید. این گیاه در استان آذربایجان شرقی و استان کردستان و شمال استان آذربایجان غربی هم به‌وفور یافت می‌شود.

کاشت

درختچه زالزالک به خاک تقریباً سبک یا متوسط نیاز دارد اما خاک‌های سنگین و فقیر از نظر مواد غذایی را نیز می‌تواند تحمل کند. در خاک‌هایی با pH اسیدی، خنثی و قلیایی رشد می‌کند. همچنین می‌تواند در خاک‌های بسیار اسیدی و بسیار قلیایی نیز رشد کند. خاک آن از نظر رطوبتی باید مرطوب باشد و آبیاری مناسبی انجام شود. ولی خشکی را نیز تحمل می‌کند. درخت یا درختچه زالزالک می‌تواند آلودگی هوا را نیز تحمل کند. زالزالک محل‌های آفتابی کامل تا نیمه سایه را ترجیح می‌دهد.

کاشت زالزالک با استفاده از کشت بذر صورت می‌گیرد. ابتدا بذرها را در نایلونی که چند سوراخ دارد قرار دهید سپس بذرها را لابه‌لای ماسه مرطوب قرار دهید. منظور از مرطوب این است که کاملاً خیس نباشد و وقتی ماسه را در دست می‌گیرید و می‌فشارید آب از آن چکه نکند. سپس آن را در نایلونی که عرض کردیم قرار دهید و به مدت ۸ هفته در مکانی گرم قرار دهید و هر چند روز یک‌بار رطوبت را چک کنید. دقت کنید رطوبت خیلی مهم است. بعد از انجام مراحل نوبت به مرحله سرمادهی است. مرحله سرمادهی حدود ۲ ماه الی ۳ ماه می‌باشد و در همین مرحله امکان این هست که جوانه‌زنی کند. بذر درخت زالزالک برای جوانه‌زنی بهتر به یک دوره سرمادهی نیز نیاز دارد. به علت وضعیت پوششی بذر درخت زالزالک و هم طی دوره جنینی، اصولاً بذر این نهال دیر سبز می‌کند به همین جهت برای جوانه زدن سریع میوه‌ها چیده و می‌گذارند و سپس به مدت ۳ یا ۴ ماه در دمای ۲۱ تا ۲۷ درجه سانتی‌گراد بعد به مدت ۵ ماه در دمای ۴ درجه سانتی‌گراد در ماسه یا خزه مرطوب نگهداری می‌کنند و آنگاه در بهار می‌کارند.

خواص

زالزالک داراى مواد معدنى گوناگون، ویتامین‌ها، مقدار زیادى تانن و کلسیم، پکتین، اسید تارتاریک، اسید مالیک، روغن چرب، قندهاى گلوکز و فروکتوز است. بسیار قابض و در درمان اسهال خونی مؤثر است. براى تقویت قلب و معده بسیار توصیه شده است. برای معالجه بیماران مبتلا به فعالیت نامنظم قلب کاربرد دارد. در مواقع کم‌خونی و سِل اثر خوبی دارد. برای روماتیسمی‌ها و مبتلایان به ورم روده مفید است. اشتها را زیاد می‌کند. جهت درمان قطره‌قطره آمدن ادرار توصیه شده است. شربت زالزالک همراه با شکر سرخ، براى رفع سردرد شدید مفید است. گل زالزالک، ضد تشنج بوده و حرکات نامنظم قلب را تنظیم می‌کند. داروى مفید و خاصى بر ضد تپش قلب و ضربان شدید آن است. زالزالک که یک گیاه ضد نارسائی قلبی و کاهش‌دهنده فشارخون است. دارای خاصیت ضد اضطراب نیز است. در یک مطالعه اثربخشی عصاره گیاهی زالزالک در درمان اختلالات ناشی از اضطراب بر روی ۲۶۴ نفر مورد بررسی قرار گرفت و نتایج نشان داد که این دارو در درمان اضطراب کاملاً مؤثر است. در اغلب کشورهای اروپایی خصوصاً آلمان برای درمان بی‌نظمی ضربان قلب از گیاه زالزالک استفاده می‌شود. همچنین زالزالک در درمان آنژین و تصلب شرایین (سفت شدن دیواره رگ‌ها)‌ بسیار کاربرد دارد.

از دیگر خواص زالزالک تحقیقات جدید نشان می‌دهد که زالزالک آنتی‌اکسیدان بسیار قوی محسوب شده و می‌تواند به‌عنوان یک مکمل غذایی مقوی عمل کرده و در تنظیم وزن، گلوکز خون و التهاب نقش داشته باشد. محققان آمریکایی طی بررسی‌هایی که روی زالزالک انجام دادند، دریافتند این میوه زالزالک به خاطر داشتن مقادیر بالایی از مواد آنتوسیانین، بسیار مفید است و در رنگ‌های مختلف این میوه آنتوسیانین های زیاد و متفاوتی یافت می‌شود که دانه‌های زالزالک را از فشار اکسایشی نور خورشید حفظ می‌کنند. خوردن زالزالک بدن ما را از موقعیت‌های زیان‌آور مانند قرار گرفتن در معرض آلودگی و رادیکال‌های آزاد حفظ می‌کند. به عبارتی تحقیقات نشان می‌دهد مصرف زالزالک در درمان برخی بیماری‌ها از سرطان گرفته تا چاقی اثر مثبت می‌گذارد و این تأثیر به دلیل خواص ضدالتهابی ماده آنتوسیانین موجود در آن است.

مواد موجود در زالزالک زرد قند خون و عملکرد انسولین خون را بهبود می‌بخشد. یکی از مواد مفید موجود در زالزالک فلاونوییدهایی می‌باشند که نسبت به رنگ میوه شدت اثرات آنتی‌اکسیدانی آن‌ها تغییر می‌کند. میوه‌های قرمزرنگ دارای اثر قوی، صورتی اثری ضعیف و زرد اثر ضعیف‌تری دارند. زالزالک اگر به‌خوبی خشک شود تنها مقداری از ویتامین C خود را از دست می‌دهد ولی دیگر ترکیبات شیمیایی خود را حفظ می‌کند. لذا برای نگهداری زالزالک خشک باید آن را در محلی که تهویه مناسبی دارد نگه داشت.

چای زالزالک، دمنوش زالزالک آرام بخش هست؛ بنابر این افرادی که از بیخوابی رنج می‌برند و یا گریبانگیر انقباضات مکرر عضلانی میشوند بهتر هست این نوشیدنی را بیشتر مصرف کرده و آن را جای گزین چای در محل کار خود کنند.

برای خرید بذر زالزالک و سایر درختان مثمر به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرمایید.

درخت کاج سیمبرا (سوئیسی) که به کاج سنگ سوئیسی معروف است. ارتفاع آن معمولاً به ۲۵ متر می‌رسد و قطر تنه به ۱/۵ متر هم می‌رسد. رشد آن کند بوده و نسبت به دمای ۲۰ درجه زیر صفر و باد زیاد بسیار مقاوم است. کاشت کاج با بذر کاج ساده‌ترین روش تکثیر درخت کاج است. در فصل تابستان هفته ای دو بار و در فصل زمستان هفته ای یک بار اقدام به آبیاری کاج کنید. توجه کنید که بهتر است خاک درخت همیشه مرطوب باشد. برگ‌های سوزنی آن، انبوهی زیبا از رنگ سبز تیره است که چشم همگان را به خود خیره می‌کند. این درخت در فضاهای بسیاری مانند پارک‌ها، حیاط خانه‌ها و جنگل‌ها دیده می‌شود. کاج از خانواده بازدانگان است که از کهن‌ترین گیاهان روی زمین هستند. زیستگاه اصلی کاج در استرالیا است. انواع درخت کاج علاوه بر آنکه جنبه ی زینتی دارند، بسیار مقاوم در برابر بادهای شدید می باشند و لذا در امر باد شکنی نیز مورد استفاده هستند.

برای خرید بذر درخت کاج و سایر درختان غیرمثمر به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرمایید.

چمن مونت‌کارلو نوعی چمن است که برگ‌های به نسبت درشت و بزرگی دارد. از مشخصات این نوع چمن داشتن برگ‌های گرد است. رشد سریعی دارد. این نوع چمن آبی بیشتر در درون آکواریوم برای زیباسازی کشت می‌شود. چمن مونت‌کارلو به رنگ سبز روشن است. کف‌پوش فوق‌العاده زیبایی برای سطح موردنظر می‌باشد، طوری که زیبایی را به محیط تزریق می‌کند. این نوع چمن را بیشتر در آکواریوم می‌کارند. با استفاده از چمن مونت‌کارلو می‌توانید محیط آکواریوم خود را به‌طور طبیعی زیبا و دل‌باز کنید و محیط واقعی به وجود بیاورید و از آن لذت ببرید. از گیاهان چندساله است.دمای مناسب برای رشد این گیاه ۱۸ تا ۲۷ درجه سانتی‌گراد است. به آبیاری زیادی نیاز دارد. همیشه باید پر آب باشد. از گیاهان آفتاب دوست است که برای رشد به نور زیاد خورشید نیاز دارد. در برابر سایه مقاوم است.

کاشت

برای کاشت بذر چمن آکواریوم بهتر است از خاک مخصوص چمن آکواریوم استفاده نمایید. این خاک به‌صورت شن ریز است و تمام مواد مغذی موردنیاز گیاه را در خود دارد.دلیل اینکه از این خاک برای آکواریوم استفاده می‌شود این است که مثل شن است نه آب را کثیف می‌کند و نه بر روی سطح آب می‌آید. ابتدا مقداری شن دانه متوسط یا دانه ریز کف ظرف خود بریزید. سپس یک لایه ۲ الی ۳ سانتی از خاک مخصوص آکواریوم بر روی شن‌ها ریخته و سطح را صاف کنید سپس روی سطح خاک خوب آب اسپره کنید. اکنون بذر چمن مونت‌کارلو را روی خاک بپاشید و مجدد روی آن آب اسپره کنید. اینکه چه مقدار بذر چمن را بر روی خاک بریزید بستگی به شما دارد هر چقدر بیشتر بریزید چمن شما پرپشت‌تر می‌شود هرچند اگر کمتر هم بریزید بعد از مدتی سطح پر خواهد شد. حالا روی ظرف را با سلفون خوب ببندید و ظرف کاشته شده را در مکانی گرم مثل پشت بخاری بگذارید هر چقدر جای بذر چمن آکواریوم گرم باشد زودتر سبز می‌شوند معمولاً بین ۳ الی ۵ روز جوانه‌ها نمایان می‌شوند اما اگر مکان شما گرم نباشد دیر جوانه می‌زنند. این نوع چمن را می‌توانید هم برای چمن آکواریوم و هم برای چمن تراریوم بکارید.

برای خرید بذر چمن به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرمایید.

در حدود چهار قرن قبل از میلاد به خواص درمانی چغندر آَشنا بوده و از آن استفاده می‌کرده‌اند. چغندر به‌طور بومی در ناحیه مدیترانه و شرق اروپا وجود داشته است و در حال حاضر در بیشتر نقاط دنیا کشت می‌شود. چُغُندَر (چگندر، چندر) گیاهی از خانوادۀ اسفناجیان با ریشه غده‌ای و قندی و برگ‌های درشت و پهن که مواد غذایی در ریشه‌ی ستبرش اندوخته می‌شود. چغندر دو نوع است. یک نوع آن چغندر معمولی است به رنگ بنفش تیره و یا قرمز و نوع دیگر آن چغندرقند است به رنگ زرد روشن که به مقدار بسیار زیاد در نقاط مختلف دنیا برای استفاده از شکر آن کشت می‌شود. چغندر گیاهی یک‌ساله تا چندساله است. در سال اول برگ‌های روزت با دم برگ نسبتاً طولانی تولید می‌کند و در سال دوم به فاز زایشی می‌رود. اغلب گیاهان این خانواده هالوفیتوپساموفیت هستند و دارای اهمیت اکولوژیکی و اقتصادی می‌باشند. خانواده Chenopodiaceae عمدتاً علفی و یک‌ساله‌اند ولی در میان آن‌ها انواع چندساله، درختچه‌ای و بندرت درختی هم مشاهده می‌شود. ساکارز در برگ‌های بزرگ چغندر در هنگام روز ساخته می‌شود و شب به ریشه می‌رود در آنجا ذخیره می‌گردد و طبقه‌های ریشه کلفت می‌گردد. رنگ ریشه‌های چغندر ممکن است زرد یا سفید یا سرخ تیره باشد. چغندر در سال اول تولید ریشه متورم و ضخیم و مغزدار می‌کند که پر از مواد غذایی است و در سال دوم تولید ساقه سفت گل دهنده و بذر می‌نماید. گرده‌افشانی با باد و یا حشرات انجام می‌گیرد.

چغندر لبویی را به خاطر ریشه‌های شیرین آن می‌کارند و به‌عنوان پیش‌غذا و در سالاد و برخی از غذاها استفاده می‌شود، چغندر لبویی گیاهی دوساله بوده، در سال اول کاشت، چغندر تولید ریشه می‌کند و در همان سال قابل‌برداشت است و در سال دوم تولید گل و بذر می‌کند و مواد قندی به ساقه‌های آن می‌رود و در نتیجه برگ‌های شیرین‌تری به وجود می‌آورد. چغندر لبویی در هر آب و هوایی رشد می‌کند ولی هوای خنک را ترجیح می‌دهد و بهترین رشد را دارد. چغندر لبویی روزبلند بوده به این معنا که طول روز نباید کمتر از ۱۰ ساعت باشد تا محصول مرغوب‌تری را تولید کند. لبو همان چغندر پخته‌ است. در زبان آشور و بابل چغندر را لپتو می‌خوانده‌اند و در آرامی لپتا و لیپتا می‌نامیده‌اند و بعید نیست که اصل لبوی فارسی همین باشد.

کاشت بذر چغندر در گلدان

چغندر به‌سادگی در گلدان رشد می‌کند و علاوه بر ریشه خوراکی آن به خاطر برگ‌های زیبایش گلدان جذابی را به وجود می‌آورد. قطر ریشه چغندر حدوداً از ۳ تا ۷ سانتی‌متر بوده و طول برگ‌های آن گاهی به ۳۰ سانتی‌متر نیز می‌رسد. انشعابات اطراف ریشه متورم گاهی به ۹۰ سانتی‌متر نیز توسعه پیدا می‌کنند. مکان نگه‌داری چغندر باید نورگیر و دارای آفتاب مستقیم باشد. خاک گلدان و محل کشت نباید خیلی سنگین (فشرده) یا خیلی سبک باشد، چغندر در این خاک‌ها بدفرم می‌شود. چغندر تحمل خشکی را دارد ولی بهتر است همیشه سطح خاک مرطوب باشد و آبیاری بعد از خشک شدن کامل خاک انجام شود. بهتر است قبل از کاشت بذر چغندرها را به مدت ۱۲ تا ۲۴ ساعت در آب خیس کنید، چغندر را معمولاً از اوایل بهار تا اواسط پاییز می‌کارند ولی بهترین زمان برای کاشت بهاره، دو هفته قبل از آخرین سرما و برای کاشت پاییزه یک ماه قبل از شروع سرما است.

بهتر است گلدان بزرگی را برای کاشت انتخاب کنید تا فضای کافی برای رشد ریشه باشد. گلدان را با خاک نیمه سبک و نسبتاً غنی پر کنید. ترکیب خاک باغچه و خاک‌برگ یا کود دامی پوسیده مناسب است. می‌توانید از خاک‌های آماده همانند کمپوست نیز استفاده کنید. استفاده از خاک‌های آماده محصول ایده آل را تضمین می‌کند. بذرها را در عمق ۳ تا حداکثر ۴ سانتی‌متر قرار دهید و بر روی آن خاک نرم بریزید و گلدان را آبیاری کنید. طوری آبیاری نکنید که بذرها جابجا شود. چغندر را معمولاً به خاطر ریشه آن می‌کارند به همین دلیل فاصله بین بذرها باید ۱۵ تا ۳۰ سانتی‌متر باشد تا ریشه‌های خوش‌فرم و ایده آلی داشته باشیم. اگر چغندر را به خاطر مصرف برگ‌های آن می‌کارید می‌توانید فاصله بذرها را ۱۰ سانتی‌متر یا کمی کمتر در نظر بگیرید. بذر چغندر بعد از گذشت ۳ تا ۵ روز جوانه می‌زند. دمای ایده آل برای کاشت چغندر لبویی ۱۶ تا ۱۸ درجه است. بعد از گذشت ۵۰ تا ۶۰ روز از کاشت بذر چغندر لبویی قرمز تیره، آماده برداشت است. برگ‌ها را هنگامی‌که به ارتفاع ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر می‌رسند و ریشه‌ها را در قطر ۳ تا ۵ سانتی‌متر برداشت می‌کنند. (ریشه‌ها بعد از گذشت ۳ تا ۴ ماه آماده برداشت هستند)

کاشت بذر چغندر در باغچه

چغندر لبویی را در مناطق سرد و معتدل اوایل اسفند و در مناطق گرم اواخر تابستان و شهرهای گرمسیری که زمستان‌های گرمی دارند در اواخر پاییز اقدام به کاشت چغندر می‌کنند. مرحله اول آماده‌سازی زمین کاشت است. ابتدا مقداری کود دامی پوسیده بر بستر کشت ریخته و خاک را زیرورو کنید تا نرم و یکنواخت شود. خاک چغندر لبویی باید دارای زهکشی خوبی باشد. خاک‌های سنگین باعث بدفرم شدن ریشه می‌شود. اگر هنگام کاشت چغندر لبویی در اوایل بار با شرایط خاصی روبرو شویم و سرما برای مدت طولانی ادامه داشته باشد ممکن است به گل (بذر) برود. قبل از کاشت بهتر است بذرها به مدت ۱۲ تا ۲۴ ساعت در آب خیس بخورد. بذرها را در عمق ۳ تا ۴ سانتی‌متری بکارید و بر روی آن خاک نرم بریزید تا قبل از جوانه‌زنی نباید اجازه دهید خاک کاملاً خشک شود. آبیاری‌های اولیه باید به‌آرامی صورت پذیرد تا بذرها جابجا نشود. جوانه‌زنی معمولاً در شرایط مناسب و طی ۳ تا ۵ روز اتفاق می‌افتد. چغندر را معمولاً به دو صورت دست پاش و ردیفی می‌کارند.

روش دست پاش

در روش دست پاش بذرها را به‌طور یکنواخت بر روی سطح خاک ریخته و بر روی آن خاک نرم می‌ریزیم یا با شن کش سطح خاک را زیرورو می‌کنیم تا بذرها زیر خاک برود. بعد از رشد چغندرها و هنگامی‌که طول جوانه‌ها به ۷ سانتی‌متر رسید اقدام به تنک کردن (حذف بوته‌های اضافه و کاهش تراکم چغندر) می‌کنیم. به این صورت که تربچه‌ها را با فاصله ۸ تا ۱۰ سانتی‌متر در نظر می‌گیریم و گیاهانی که در بین آن‌ها روییده‌اند را حذف می‌کنیم.

روش کاشت ردیفی

در این روش فاصله ردیف‌ها را ۳۰ تا ۴۵ سانتی‌متر و فاصله بین بوته‌ها را ۸ تا ۱۰ سانتی‌متر در نظر می‌گیریم. همانند روش قبل بذر چغندر ر ا در عمق ۳ تا ۴ سانتی‌متر می‌کاریم. آبیاری چغندر باید به گونه‌ای باشد که سطح خاک خشک نشود و غرق آبی هم نباشد. زمین کاشت چغندر لبویی باید عاری از هر گونه علف هرز باشد. برداشت چغندر لبویی هنگامی فرا می‌رسد که قطر آن بین ۳ تا ۵ سانتی‌متر باشد، البته تا قطر ۷ سانتی‌متر نیز قابل‌قبول است ولی بیشتر از این باعث سخت شدن و خشبی شدن شده و از کیفیت آن می‌کاهد و به پوکی ریشه‌ها می‌انجامد.

خواص چغندر

۱-چغندر خوب آن است که زیاد در خاک نمانده باشد زیرا چغندری که زیاد رسیده باشد سفت می‌شود.

۲-طبع چغندر گرم و تر است.

۳-رنگ ارغوانى چغندر به دلیل وجود ترکیبى به نام بتاسیانین است که خاصیت ضد سرطانى داشته و از بروز سرطان‌ها به‌خصوص سرطان کولون جلوگیرى می‌کند.

۴-فیبر زیاد موجود در آن، موجب کاهش سطح کلسترول خون و کاهش خطر بروز سکته‌های قلبی در بیماران قلبی است.

۵-مصرف لبو از بروز جذام جلوگیری می‌کند.

۶-پخته این گیاه، رعشه را معالجه می‌کند و بسیار آرامش‌بخش است.

۷-لبو برای مغز و اعصاب مفید است

۸-آب لبوی خام برای التهاب مثانه، رفع یبوست مفید است و علاوه بر آن این گیاه دارای ویتامین‌هایی است که اشتهاآور است.

۹-مصرف لبو لکه‌های سفیدی که در پوست بدن پدید آمده و موجب مرض پیسی می‌شود را از بین می‌برد.

۱۰٫ چغندر لبویی برای درد مفاصل و نقرس مفید است

۱۱٫ شیره چغندر سیستم گردش خون را بهبود می‌بخشد و سیستم ایمنی بدن را ارتقاء می‌دهد

۱۲٫ تولید گلبول‌های قرمز خون

۱۳٫ قرار دادن دست و پای ترک‌خورده در آب گرم شده برگ چغندر، موجب برطرف شدن عارضه می‌شود

۱۴٫ ضماد برگ چغندر با عسل جهت رفع طاسی و زگیل مؤثر است و چنانچه با حنا مصرف شود برای رویاندن مجدد مو و نکویی آن تأثیر به سزایی خواهد داشت.

۱۵٫ کمک به حفظ سلامت سلول‌ها

۱۶٫ کمک به حفظ سلامت کل بدن

۱۷٫ شستشوی سر با جوشانده برگ چغندر، شوره و چربی مو را از بین می‌برد و ضد شپش است.

۱۸٫ کمک به جذب بهتر بسیاری از مواد مغذی

۱۹٫ کمک به درمان یبوست دائمی

۲۰٫ شستشوی معده

۲۱٫ چغندر لبویی حاوی مقدار زیادی عناصر معمولی و کمیاب همچون پتاسیم، گوگرد، ید، آهن و مس است

۲۲٫ مقوی برای کودکان و خانم‌های ضعیف

۲۳٫ چغندر قرمز یا لبو به دلیل داشتن فیبر فراوان که خاصیت کاهش چربی خون را دارد و همچنین اسید فولیک، بهتر است در سبد غذایی بیماران قلبی و زنان باردار قرار بگیرد.

۲۴٫ درمان‌کننده التهاب مجاری ادرار است.

۲۵٫ برای درمان التهاب مثانه و بواسیر مفید است

۲۶٫ خوردن چغندر پخته، برای رعشه مفید است خصوصاً اگر برگ آن سرخ‌رنگ باشد.

۲۷٫ چغندر مخلوط با آب هویج دفع‌کننده سنگ کیسه صفراست.

۲۸٫ برگ چغندر خام ورم طحال را بهبود می‌بخشد

۲۹٫ آب چغندر بهترین نوشابه و تقویت‌کننده بدن و دافع سموم بدن است (برای تهیه شربت چغندر، با آبمیوه گیری آب سه تا چهار عدد چغندر خام را بگیرید و آن را با یک لیوان آب‌معدنی مخلوط کنید).

۳۰٫ لبو همچنین نقش بسزایی در درمان و پیشگیری از کبد چرب و کاهش چربی خون دارد.

۳۱٫ خواص آنتی اکسیدانی لبو برای پیشگیری از سرماخوردگی و تقویت سیستم ایمنی مفید است و همچنین در پیشگیری از آلزایمر و پارکینسون نقش دارد.

برای خرید بذر چغندر به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرمایید.